Κυρίες και κύριοι,Η αλήθεια είναι ότι το σύστημα απονομής της Δικαιοσύνης βρίσκεται σε κρίση. Δύο είναι τα βασικά χαρακτηριστικά της κρίσης αυτής.
Το πρώτο είναι, η εδραιωμένη πεποίθηση στον πολίτη ότι ουσιαστικά στερείται δικαστικής προστασίας.
Το δεύτερο, η αποτυπωμένη προσπάθεια χειραγώγησης της δικαστικής κρίσης κατά περιόδους, που έχει δημιουργήσει, την εντύπωση στους δικαστές ότι δεν τους επιτρέπεται να κάνουν σωστά τη δουλειά τους και στους πολίτες ότι κάποιο εμπόδιο πάντοτε ανορθώνεται στην ορθή απονομή της Δικαιοσύνης.
Το πρώτο είναι, η εδραιωμένη πεποίθηση στον πολίτη ότι ουσιαστικά στερείται δικαστικής προστασίας.
Το δεύτερο, η αποτυπωμένη προσπάθεια χειραγώγησης της δικαστικής κρίσης κατά περιόδους, που έχει δημιουργήσει, την εντύπωση στους δικαστές ότι δεν τους επιτρέπεται να κάνουν σωστά τη δουλειά τους και στους πολίτες ότι κάποιο εμπόδιο πάντοτε ανορθώνεται στην ορθή απονομή της Δικαιοσύνης.
Δεν έχω τη φιλοδοξία να συγκαταλεχθώ στους Υπουργούς Δικαιοσύνης για τους οποίους θα συνεχίσετε να λέτε ότι είχαν μεν καλές προθέσεις, αλλά δεν κατάφεραν να ξεπεράσουν τα εμπόδια. Με αυτή την έννοια, σας προϊδεάζω ότι προτιμώ να με θυμάστε ως ένα Υπουργό ο οποίος επιχείρησε να εφαρμόσει αυτά τα οποία πιστεύει για λογαριασμό της κυβέρνησης έστω και αν χρειαστεί να συγκρουστεί ακόμη και μαζί σας.
Η κυβέρνηση δεν πρόκειται να σας ζητήσει δόλιες εξυπηρετήσεις, όπως κατά περίπτωση συνέβη στο παρελθόν. Εξαιρέσεις αλλά συνέβη.
Η κυβέρνηση δεν πρόκειται να σας ζητήσει δόλιες εξυπηρετήσεις, όπως κατά περίπτωση συνέβη στο παρελθόν. Εξαιρέσεις αλλά συνέβη.
Θα ξεκινήσω το χαιρετισμό μου, με ορισμένες αυτονόητες διακηρύξεις.
Σε ότι αφορά τον εξορθολογησμό και την επιτάχυνση στην απονομή της Δικαιοσύνης και στο παρελθόν συνεστήθησαν Επιτροπές οι οποίες επιχείρησαν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα. Υπήρξαν καλές προθέσεις αλλά τα αποτελέσματα συνήθως ήταν χαμηλότερα των προσδοκιών.
Και εγώ με τη σειρά μου ίδρυσα, από τα πρώτα μέτρα των λίγων ημερών της θητείας μου στο Υπουργείο, δύο ειδικές Νομοπαρασκευαστικές Επιτροπές. Η μια από αυτές έχει ως αντικείμενο ,μέσα σε δυο μήνες ,να μας δώσει κάποιες πρώτες προτάσεις για άμεσα αποτελεσματικά μέτρα, μήπως αισθανθεί ο πολίτης ότι κάτι κινείται στο χώρο της Δικαιοσύνης.
Αν με ρωτήσετε ποια είναι η εγγύηση που προσφέρετε για την επιτυχία της ομάδας αυτής θα σας απαντήσω, δεν έχω καμία εγγύηση. Αυτό που απλώς γνωρίζω είναι, ότι τα γενναία, θέλω να πιστεύω, μέτρα που θα προτείνετε, και τα οποία προφανώς δεν μπορεί να είναι τα οριστικά γιατί χρειάζεται βάθος χρόνου, θα εξαρτηθούν από την αποφασιστική βούληση της πολιτικής ηγεσίας, της ηγεσίας της Δικαιοσύνης, των ίδιων των δικαστικών λειτουργών αλλά και των παραγόντων της δίκης να τα εφαρμόζουν.
Σε ότι αφορά τον εξορθολογησμό και την επιτάχυνση στην απονομή της Δικαιοσύνης και στο παρελθόν συνεστήθησαν Επιτροπές οι οποίες επιχείρησαν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα. Υπήρξαν καλές προθέσεις αλλά τα αποτελέσματα συνήθως ήταν χαμηλότερα των προσδοκιών.
Και εγώ με τη σειρά μου ίδρυσα, από τα πρώτα μέτρα των λίγων ημερών της θητείας μου στο Υπουργείο, δύο ειδικές Νομοπαρασκευαστικές Επιτροπές. Η μια από αυτές έχει ως αντικείμενο ,μέσα σε δυο μήνες ,να μας δώσει κάποιες πρώτες προτάσεις για άμεσα αποτελεσματικά μέτρα, μήπως αισθανθεί ο πολίτης ότι κάτι κινείται στο χώρο της Δικαιοσύνης.
Αν με ρωτήσετε ποια είναι η εγγύηση που προσφέρετε για την επιτυχία της ομάδας αυτής θα σας απαντήσω, δεν έχω καμία εγγύηση. Αυτό που απλώς γνωρίζω είναι, ότι τα γενναία, θέλω να πιστεύω, μέτρα που θα προτείνετε, και τα οποία προφανώς δεν μπορεί να είναι τα οριστικά γιατί χρειάζεται βάθος χρόνου, θα εξαρτηθούν από την αποφασιστική βούληση της πολιτικής ηγεσίας, της ηγεσίας της Δικαιοσύνης, των ίδιων των δικαστικών λειτουργών αλλά και των παραγόντων της δίκης να τα εφαρμόζουν.
Από την πλευρά της ηγεσίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης , θα υπάρξει απόλυτη αποφασιστικότητα. Υπολογίζω ότι αυτή η αποφασιστικότητα δεσμεύει και όλους τους άλλους νομικούς παράγοντες.
Για να σας δώσω ένα μικρό παράδειγμα : Όταν προηγουμένως ανακοινώθηκε , κάτι το οποίο υιοθετώ απολύτως, ότι ο δικαστής κατά την αναβολή στον εαυτό του θα αναβάλει, διαπίστωσα ότι υπήρξε μια ανησυχία. Ελπίζω, λοιπόν, πρώτοι εσείς θα το τηρήσετε και ενδεχομένως θα το σεβαστούν απολύτως και οι υπόλοιποι παράγοντες της δίκης.
Η διακήρυξη δεν στρέφεται πάντα κατά της πολιτικής ηγεσίας. Η διακήρυξη πρέπει να στρέφεται πάντα κατά όλων των παραγόντων που μπορούν να συμπράττουν θετικά ή αρνητικά για την επιτυχία ενός έργου και την επίτευξη ενός αποτελέσματος.
Για να σας δώσω ένα μικρό παράδειγμα : Όταν προηγουμένως ανακοινώθηκε , κάτι το οποίο υιοθετώ απολύτως, ότι ο δικαστής κατά την αναβολή στον εαυτό του θα αναβάλει, διαπίστωσα ότι υπήρξε μια ανησυχία. Ελπίζω, λοιπόν, πρώτοι εσείς θα το τηρήσετε και ενδεχομένως θα το σεβαστούν απολύτως και οι υπόλοιποι παράγοντες της δίκης.
Η διακήρυξη δεν στρέφεται πάντα κατά της πολιτικής ηγεσίας. Η διακήρυξη πρέπει να στρέφεται πάντα κατά όλων των παραγόντων που μπορούν να συμπράττουν θετικά ή αρνητικά για την επιτυχία ενός έργου και την επίτευξη ενός αποτελέσματος.
Στις αρχές του έτους θα υπάρξει σχέδιο νόμου για την επαναφορά του αυτοδιοίκητου το οποίο θα συζητήσω με τους συναδέλφους μου στη Βουλή, με τα υπόλοιπα πολιτικά κόμματα αλλά και με τις Ενώσεις. Το αυτοδιοίκητο θα επανέλθει γιατί δεν είναι δυνατόν να διανοείται οποιοσδήποτε σε αυτό τον τόπο ότι οι δικαστικοί λειτουργοί δεν έχουν τη δυνατότητα διαχείρισης των δικών τους υποθέσεων. Η επαναφορά του αυτοδιοίκητου, όμως, θα γίνει με τέτοιο τρόπο που δεν θα δίνει κανένα επιχείρημα στον αντίπαλο του αυτοδιοίκητου.
Είναι προφανές ότι το αυτοδιοίκητο μπορεί να δώσει εξαιρετική διοίκηση. Εάν, όμως, δεν καταφέρουμε να πετύχουμε την προϋπόθεση της μη ύπαρξης πελατειακών σχέσεων μεταξύ συναδέλφων, δεν θα οδηγηθούμε και στο καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
Επίσης, η κυβέρνηση θέλει να αλλάξει τον τρόπο επιλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης. Ανήκουμε σε αυτούς που πιστεύουν ότι πρέπει κάποτε να τεθεί ένα τέλος, ακόμη και αν δεν αλλάξει το Σύνταγμα, στα αποτυπώματα αλληλοχειραγώγησης μεταξύ δικαστικής και εκτελεστικής εξουσίας, όταν υπήρξαν αυτά. Να γίνει, δηλαδή, επιλογή της ηγεσίας της Δικαιοσύνης, υπό το ισχύον Σύνταγμα, με τέτοιο τρόπο ώστε να αισθάνεται ο ανώτατος δικαστικός λειτουργός ότι δεν οφείλει σε κανέναν απολύτως τίποτα και αυτή την αίσθηση της ελευθερίας να αναπαράγει και προς τις κατώτερες βαθμίδες της ιεραρχίας , γνωρίζοντας ότι δεν δεσμεύεται από τίποτα αλλά παρά μόνο από τη συνείδησή του.
Είναι προφανές ότι το αυτοδιοίκητο μπορεί να δώσει εξαιρετική διοίκηση. Εάν, όμως, δεν καταφέρουμε να πετύχουμε την προϋπόθεση της μη ύπαρξης πελατειακών σχέσεων μεταξύ συναδέλφων, δεν θα οδηγηθούμε και στο καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
Επίσης, η κυβέρνηση θέλει να αλλάξει τον τρόπο επιλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης. Ανήκουμε σε αυτούς που πιστεύουν ότι πρέπει κάποτε να τεθεί ένα τέλος, ακόμη και αν δεν αλλάξει το Σύνταγμα, στα αποτυπώματα αλληλοχειραγώγησης μεταξύ δικαστικής και εκτελεστικής εξουσίας, όταν υπήρξαν αυτά. Να γίνει, δηλαδή, επιλογή της ηγεσίας της Δικαιοσύνης, υπό το ισχύον Σύνταγμα, με τέτοιο τρόπο ώστε να αισθάνεται ο ανώτατος δικαστικός λειτουργός ότι δεν οφείλει σε κανέναν απολύτως τίποτα και αυτή την αίσθηση της ελευθερίας να αναπαράγει και προς τις κατώτερες βαθμίδες της ιεραρχίας , γνωρίζοντας ότι δεν δεσμεύεται από τίποτα αλλά παρά μόνο από τη συνείδησή του.
Πιστεύω απόλυτα στην εσωτερική ανεξαρτησία του δικαστή. Και οι όροι της εσωτερικής ανεξαρτησίας μπορεί να είναι η παραδοχή και η αντίληψη την οποία έχει ότι πράγματι οι αποδοχές του είναι σύμφωνες με τη Συνταγματική επιταγή. Επίσης, ότι λειτουργεί σε ένα καθεστώς ασφάλειας. Δηλαδή, κανένας ανώτερος του ιεραρχικά δεν θα επιχειρήσει να τον χειραγωγήσει προκειμένου να επιτευχθεί ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα, κατά την άσκηση των καθηκόντων του και ότι επίσης δεν θα επέμβει η πολιτική ηγεσία για να του ζητήσει κάτι. Βεβαίως η εσωτερική του ανεξαρτησία έχει σχέση και με τον τρόπο με τον οποίο οργανώνονται οι υπηρεσιακές του μεταβολές.
Θα ζητήσω, τις επόμενες εβδομάδες από όλες τις Ενώσεις να μου προτείνουν τους εκπροσώπους τους, στα πλαίσια μιας ειδικής Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής, αντικείμενο της οποίας θα είναι η κατοχύρωση αντικειμενικών κριτηρίων, όταν πρόκειται να κριθεί η υπηρεσιακή μεταβολή δικαστικού λειτουργού.
Φυσικά μαζί με τα αντικειμενικά κριτήρια αξιολογώ ότι απολύτως αναγκαία θα είναι η ειδικά αιτιολογημένη απόφαση οποιουδήποτε δικαστικού συμβουλίου.
Η οργάνωση ενός νέου θεσμικού πλαισίου, που παρέχει απολύτως διαφανή κριτήρια στα δικαστικά συμβούλια κατά την κρίση των υπηρεσιακών μεταβολών και υποχρεώνει, επίσης, τα δικαστικά συμβούλια στην επαρκή αιτιολόγηση κάθε υπηρεσιακής μεταβολής αποτελεί εγγύηση που βοηθούν στην ανεξαρτησία του δικαστικού λειτουργού.
Εκτός από τις διακηρύξεις υπάρχει και η κοινή άσκηση λογικής. Επιθυμούμε τη θεσμικά οργανωμένη ανεξαρτησία, την εσωτερική ανεξαρτησία, την επαναφορά του αυτοδιοίκητου, την αλλαγή στον τρόπο επιλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης , αποδοχές που υποδηλώνουν την αξιοπρέπεια και τον κοινωνικά αναγνωρίσιμο ρόλο του δικαστή και του εισαγγελέα. Αυτά έχουν πάντοτε ένα χώρο και χρόνο εφαρμογής.
Φυσικά μαζί με τα αντικειμενικά κριτήρια αξιολογώ ότι απολύτως αναγκαία θα είναι η ειδικά αιτιολογημένη απόφαση οποιουδήποτε δικαστικού συμβουλίου.
Η οργάνωση ενός νέου θεσμικού πλαισίου, που παρέχει απολύτως διαφανή κριτήρια στα δικαστικά συμβούλια κατά την κρίση των υπηρεσιακών μεταβολών και υποχρεώνει, επίσης, τα δικαστικά συμβούλια στην επαρκή αιτιολόγηση κάθε υπηρεσιακής μεταβολής αποτελεί εγγύηση που βοηθούν στην ανεξαρτησία του δικαστικού λειτουργού.
Εκτός από τις διακηρύξεις υπάρχει και η κοινή άσκηση λογικής. Επιθυμούμε τη θεσμικά οργανωμένη ανεξαρτησία, την εσωτερική ανεξαρτησία, την επαναφορά του αυτοδιοίκητου, την αλλαγή στον τρόπο επιλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης , αποδοχές που υποδηλώνουν την αξιοπρέπεια και τον κοινωνικά αναγνωρίσιμο ρόλο του δικαστή και του εισαγγελέα. Αυτά έχουν πάντοτε ένα χώρο και χρόνο εφαρμογής.
Θα ήθελα να σκεφτούμε μαζί το απόλυτο ερώτημα που προκύπτει από γεγονότα που συνέβησαν πριν από λίγες ημέρες.
Εισαγγελέας αποφασίζει, μετά από ενημέρωση που είχε από ιδιώτες γιατρούς, ότι πρέπει να διατάξει προκαταρκτική εξέταση γιατί αντελήφθη ότι το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού μπορεί να είναι επικίνδυνο και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας πρέπει να δώσει εξηγήσεις, όπως και ορισμένοι γιατροί πρέπει να δώσουν εξηγήσεις. Θα ήθελα να σας ρωτήσω, η σχετική με πολύ μεγάλη συμπάθεια, διερεύνηση του θέματος για να μη γίνει η χώρα διεθνώς περίγελος , είναι ιεραρχική εξάρτηση , κατεύθυνση, χειραγώγηση , τι είναι;
Αντίστροφα σε άλλη περίοδο. Προκύπτει υπόθεση που έχει σοβαρές πολιτικές επιπτώσεις και διαπιστώνει κανείς δια γυμνού οφθαλμού ότι γίνεται προσπάθεια να μην φτάσουμε στο ανακριτικό αποτέλεσμα που, κατά την ανεξάρτητη κρίση του δικαστή, έπρεπε να φτάσουμε. Εκεί παρατηρείται σιωπή. Ο κανόνας είναι η σιωπή και επιβεβαιώνεται ο κανόνας από τις εξαιρέσεις ορισμένων δικαστικών λειτουργών που ορθώνουν τη συνείδησή τους και την αντίστασή τους.
Οι διακηρύξεις έχουν πάντοτε την αυτονόητη αξία τους, η ζωή, όμως, η συμπεριφορά και το ήθος όλων μας ,είναι αυτή που πλάθει την πραγματικότητα των διακηρύξεων .
Δεν υπάρχει εξαρτημένος δικαστής εάν ο ίδιος δεν προσφέρεται προς εξάρτηση. Δεν υπάρχει διαπλεκόμενος πολιτικός ,εάν ο ίδιος δεν προσφέρεται προς διαπλοκή.
Άρα, στις διακηρύξεις όλων μας περί ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης και των δικαστών θα σας παρακαλέσω να κρατήσετε ότι θα πρέπει να αισθάνεστε απολύτως ασφαλείς ασκώντας τα καθήκοντα σας. Ζητούμε να ανταποκριθείτε στην πρόσκληση όλων μας και της Συνταγματικής επιταγής ότι πειθαρχείτε μόνο στο νόμο και τη συνείδησή σας.
Εισαγγελέας αποφασίζει, μετά από ενημέρωση που είχε από ιδιώτες γιατρούς, ότι πρέπει να διατάξει προκαταρκτική εξέταση γιατί αντελήφθη ότι το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού μπορεί να είναι επικίνδυνο και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας πρέπει να δώσει εξηγήσεις, όπως και ορισμένοι γιατροί πρέπει να δώσουν εξηγήσεις. Θα ήθελα να σας ρωτήσω, η σχετική με πολύ μεγάλη συμπάθεια, διερεύνηση του θέματος για να μη γίνει η χώρα διεθνώς περίγελος , είναι ιεραρχική εξάρτηση , κατεύθυνση, χειραγώγηση , τι είναι;
Αντίστροφα σε άλλη περίοδο. Προκύπτει υπόθεση που έχει σοβαρές πολιτικές επιπτώσεις και διαπιστώνει κανείς δια γυμνού οφθαλμού ότι γίνεται προσπάθεια να μην φτάσουμε στο ανακριτικό αποτέλεσμα που, κατά την ανεξάρτητη κρίση του δικαστή, έπρεπε να φτάσουμε. Εκεί παρατηρείται σιωπή. Ο κανόνας είναι η σιωπή και επιβεβαιώνεται ο κανόνας από τις εξαιρέσεις ορισμένων δικαστικών λειτουργών που ορθώνουν τη συνείδησή τους και την αντίστασή τους.
Οι διακηρύξεις έχουν πάντοτε την αυτονόητη αξία τους, η ζωή, όμως, η συμπεριφορά και το ήθος όλων μας ,είναι αυτή που πλάθει την πραγματικότητα των διακηρύξεων .
Δεν υπάρχει εξαρτημένος δικαστής εάν ο ίδιος δεν προσφέρεται προς εξάρτηση. Δεν υπάρχει διαπλεκόμενος πολιτικός ,εάν ο ίδιος δεν προσφέρεται προς διαπλοκή.
Άρα, στις διακηρύξεις όλων μας περί ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης και των δικαστών θα σας παρακαλέσω να κρατήσετε ότι θα πρέπει να αισθάνεστε απολύτως ασφαλείς ασκώντας τα καθήκοντα σας. Ζητούμε να ανταποκριθείτε στην πρόσκληση όλων μας και της Συνταγματικής επιταγής ότι πειθαρχείτε μόνο στο νόμο και τη συνείδησή σας.
Επιθυμούμε ,εμείς ως κυβέρνηση που παραιτούμαστε της αξιώσεως και της δυνατότητας μας προβλεπόμενης από το Σύνταγμα, να ορίζουμε την ηγεσία της Δικαιοσύνης, να ανταποκριθείτε στην πρόσκλησή μας ότι ο ανεξάρτητος δικαστής είναι ο ασφαλής δικαστής , που πειθαρχεί μόνο στο νόμο και στη συνείδησή του. Θέλουμε αυτή την ανάγκη να την αισθανθείτε ως δική σας ανάγκη και ως ανταπόκριση στη συζήτηση την οποία κάνουμε.