Ο αριθμός αυτών που αναμένουν στις λίστες των προγραμμάτων του Ο.Κ.Α.ΝΑ., περιμένοντας ένα νεύμα από τους υπευθύνους για να μπουν σε προγράμματα απεξάρτησης, επίσης, αυξάνεται και μαζί με τη λίστα αυξάνεται και ο αριθμός των θυμάτων. Η πολιτεία όχι απλώς αδρανεί, αλλά αποδιαρθρώνει και τους υπάρχοντες μηχανισμούς απεξάρτησης.
Τα στοιχεία είναι συγκεκριμένα, σαρωτικά για την Κυβέρνηση. Αναδεικνύουν την τεράστια ευθύνη του Πρωθυπουργού και των Υπουργών. Στη διάρκεια της δεκαετίας του 1980 και του 1990, κυρίως υπό την ευθύνη των κυβερνήσεων του ΠΑ.ΣΟ.Κ., αρθρώθηκαν σε ένα ενιαίο πλέγμα διοικητικών μηχανισμών πολλοί θεσμοί για την πρόληψη των ναρκωτικών και των εξαρτήσεων.
Αρθρώθηκαν διοικητικοί μηχανισμοί, κέντρα θεραπείας για την απεξάρτηση των ευπαθών ομάδων, για την απεξάρτηση των εξαρτημένων. Αυτό το σύστημα σήμερα αποδιαρθρώνεται.
Θέλω να υπενθυμίσω ότι ο Οργανισμός Καταπολέμησης Ναρκωτικών ιδρύθηκε και εξαπλώθηκε επί ΠΑ.ΣΟ.Κ. Όλο το δίκτυο που υπάγεται στο ΚΕΘΕΑ, στο Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων, ιδρύθηκε επί ΠΑ.ΣΟ.Κ., στηρίχθηκε οικονομικά, ηθικά και πολιτικά από τις κυβερνήσεις του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και ασφαλώς τα προγράμματα αυτά απέδωσαν πολλά με την επιστημονική υποστήριξη ικανών ανθρώπων, ανθρώπων που ασχολούνται με τη δημόσια υγεία γενικότερα. Διάφορα προγράμματα, «στεγνά» ή άλλα, επίσης θεσμοθετήθηκαν αυτήν την περίοδο και σήμερα βλέπουμε να αμφισβητούνται.
Θέλω να μείνω σε μερικά δεδομένα, περιορίζοντας το αντικείμενο, γιατί θα ακολουθήσουν οι συνάδελφοί μου που θα αναφερθούν –θέλω να πιστεύω- σ’ όλο το εύρος των προβλημάτων.
Θα ξεκινήσω με τα κέντρα πρόληψης. Τα κέντρα πρόληψης είναι οργανισμοί οι οποίοι χρηματοδοτούνται κατά 50% από τον ΟΚΑΝΑ και το άλλο 50% χρηματοδοτείται από πόρους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Απασχολούν άξιους εργαζόμενους. Σκοπός των κέντρων πρόληψης είναι να μειώσουν προληπτικά τη ζήτηση της εξάρτησης, των εξαρτησιογόνων ουσιών. Είναι 72 κέντρα σ’ όλη την Ελλάδα, διεισδύουν στο χώρο της γειτονιάς, αφορούν το χώρο της Αυτοδιοίκησης, δρουν μεταξύ των ευπαθών κοινωνικών κατηγοριών, δρουν μεταξύ των οικογενειών που έχουν εξαρτημένα μέλη και φροντίζουν να τους κινητοποιήσουν, δίνουν συμβουλές στους νέους, από την προσχολική αγωγή μέχρι την εφηβική ηλικία. Κάνουν ό,τι μπορούν για να προστατεύσουν στη φάση της πρόληψης τις ευπαθείς κοινωνικές κατηγορίες και κυρίως τα νέα παιδιά από τις εξαρτήσεις, από τις τοξικές ουσίες, από τα ναρκωτικά.
Εδώ και έντεκα χρόνια λειτουργούν τα κέντρα πρόληψης. Κυρία και κύριοι συνάδελφοι, στα έντεκα αυτά χρόνια προσέφεραν πολλά. Θα μπορούσαν περισσότερα με την κατάλληλη στήριξη του κράτους. Σήμερα βρίσκονται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Ουσιαστικά δεν λειτουργούν, υπονομεύονται από την απάθεια της Κυβέρνησης. Μόνο ο ΟΚΑΝΑ οφείλει αυτήν την ώρα 6 εκατομμύρια ευρώ. Οι πόροι από την Αυτοδιοίκηση που οφείλονται, που έπρεπε να πληρωθούν, ανέρχονται στο ύψος των 1,4 εκατομμυρίων ευρώ. Ο Υπουργός Εσωτερικών ανέλαβε να καλύψει οφειλόμενους πόρους με δήλωσή του, να καλύψει δηλαδή την οφειλή των 1,4 εκατομμυρίων ευρώ. Ο ΟΚΑΝΑ δηλώνει ότι δεν μπορεί να πληρώσει τα 6 εκατομμύρια ευρώ. Ο Υπουργός Εσωτερικών, παρότι ανέλαβε τη δέσμευση, δηλώνει: «Αφού δεν πληρώνει ο ΟΚΑΝΑ, τότε δεν πληρώνω ούτε εγώ». Άρα συνολικά αυτήν την ώρα στα κέντρα πρόληψης και σε εργαζόμενους που έχουν να πληρωθούν τουλάχιστον εφτά μήνες οφείλονται 6 συν 1,4, περίπου 7,5 εκατομμύρια ευρώ και δεν ξέρω αν τις ώρες αυτές που συζητούμε έχουν προστεθεί και άλλα. Πιθανολογώ ότι έχουν προστεθεί και άλλα.
Πέραν αυτών το Κέντρο Εκπαίδευσης του ΟΚΑΝΑ έχει πάψει να λειτουργεί. Το Κέντρο Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης της Νεολαίας έχει πάψει να λειτουργεί. Συνδυασμένες δράσεις δεν υπάρχουν. Τι ακριβώς νομίζετε ότι πρέπει να γίνει; Πώς στον τομέα της πρόληψης θα δράσουν οι μηχανισμοί που έχουν συσταθεί εδώ και έντεκα χρόνια και αποδίδουν; Ποιοι άλλοι μηχανισμοί θα μπορούσαν να είναι υποκατάστατα; Το έχετε σκεφθεί; Διότι όταν μια Κυβέρνηση και στην προκειμένη περίπτωση εσείς, καταστρέφει κάτι, τότε θα πρέπει να φαντασθεί ο ερωτών Βουλευτής ή οι επερωτώντες Βουλευτές ότι κάτι άλλο έχετε ανακαλύψει, που μπορεί να υποκαταστήσει αυτούς τους διοικητικούς μηχανισμούς πρόληψης.
Το περίεργο δε είναι, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ότι ο Υπουργός και ο Υφυπουργός Υγείας ανακοίνωσαν την ίδρυση επιπλέον δεκατεσσάρων Κέντρων Πρόληψης, δηλαδή από εβδομήντα δύο πάμε στα ογδόντα έξι. Εάν μεν έχετε επιλέξει, για λόγους που εσείς γνωρίζετε, να χρηματοδοτήσετε τα νέα Κέντρα Πρόληψης, τότε πρέπει να μου πείτε πώς τα δεκατέσσερα Κέντρα Πρόληψης μπορούν να κάνουν κάτι και όχι τα εβδομήντα δύο που υπάρχουν. Εάν πάλι θα τα χρηματοδοτήσετε όλα, τότε γιατί μέχρι στιγμής έχουμε οφειλές που ανέρχονται στα 7,5 εκατομμύρια ευρώ; Τι ακριβώς σκέφτεστε; Τι θέλετε; Υπάρχει συνοχή στη λογική και στην πολιτική σας συμπεριφορά; Πώς ιδρύετε ή ανακοινώνετε την ίδρυση δεκατεσσάρων Κέντρων Πρόληψης, όταν τα εβδομήντα δύο ήδη αντιμετωπίζουν σοβαρότατα οικονομικά προβλήματα, προβλήματα δράσης, προβλήματα επάρκειας; Το προσωπικό επαναλαμβάνω ότι είναι επτά μήνες απλήρωτο. Τι σκέπτεσθε; Οφείλω να σας πω ότι δεν καταλαβαίνω. Πιθανότατα μπορεί να ερμηνεύσει τα φαινόμενα σύμβουλος του Πρωθυπουργού. Θα επανέλθω, όμως, σε αυτό.
Δεν αναμένω πολλά από μια Κυβέρνηση που στους κόλπους της έχει πολιτικά στελέχη τα οποία δήλωναν «όποιος θέλει ΟΚΑΝΑ, ας κάνει τον ΟΚΑΝΑ στο σπίτι του», διότι αυτή είναι η συμπεριφορά στελεχών της Νέας Δημοκρατίας, ανεξαρτήτως εάν είναι δήμαρχοι ή νομάρχες ή κατέχουν άλλα αξιώματα. Εν πάση περιπτώσει, πρέπει να αποκαλύψουμε αυτήν την Κυβέρνηση, πρέπει να αποκαλύψουμε τις ανεπάρκειες, τις αβελτηρίες της με την ελπίδα ότι ενώπιον τουλάχιστον του ελληνικού λαού θα αισθανθεί το χρέος της.
Αυτό το πρόγραμμα κοστίζει όλο κι όλο 160.000 ευρώ.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ (Υφυπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης): Κοστίζει 350.000 ευρώ.
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΚΑΣΤΑΝΙΔΗΣ: Πρέπει να σας πω δε ότι οι επιστημονικά υπεύθυνοι δεν πληρώνονται 160.000 ευρώ ετήσια. Οι αναγκαίες πληρωμές γίνονται για ορισμένο προσωπικό, ενώ συμμετέχουν μεταπτυχιακοί φοιτητές, και φοιτητές που εθελοντικά έχουν προσέλθει για να στηρίξουν το Πρόγραμμα Προαγωγής της Αυτοβοήθειας.
Η Κυβέρνηση διέκοψε το πρόγραμμα. Όλη η ιστορία είναι τα 160.000 ευρώ. Το Σεπτέμβριο δε όφειλε με τη λήξη του προγράμματος 125.000 ευρώ.
Στην οριστική λήξη του προγράμματος, που ήταν το Μάρτιο του 2008, όφειλε τα μισά, 80.000 ευρώ. Στις συνεχείς εκκλήσεις των ενδιαφερομένων και κυρίως όσων είναι υπεύθυνοι για το πρόγραμμα προαγωγής αυτοβοήθειας, είτε δεν απαντούσε ο Πρόεδρος του ΟΚΑΝΑ, είτε σιωπούσαν στο Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας.
Βουλευτές απ’ όλα τα κόμματα ρώτησαν για το πρόγραμμα αυτοβοήθειας και η απάντηση δόθηκε από τον παριστάμενο κ. Κωνσταντόπουλο, μία απάντηση γεμάτη από ανακρίβειες. Η πιο σημαντική ανακρίβεια ήταν ότι απέδιδε στον επιστημονικά υπεύθυνο του προγράμματος, ότι συναινούσε στο κλείσιμο του προγράμματος. Είναι παντελώς ανακριβές, διότι δεν μπορεί ένας άνθρωπος που έχει πολεμήσει επί επτά-οκτώ χρόνια να ζητάει κάτι τέτοιο. Μάλιστα, έχω επιστολή στα χέρια μου των επιστημονικά υπευθύνων του προγράμματος προαγωγής αυτοβοήθειας που διαψεύδουν όλα αυτά.
Ούτε επ’ αυτού υπήρξε απάντηση και μάλιστα αναρωτιούνται οι άνθρωποι, πώς μπορεί ο κ. Κωνσταντόπουλος να λέει τέτοια πράγματα, όταν προσκαλούν: « φέρτε μας έγγραφο με αριθμό πρωτοκόλλου με σαφή ημερομηνία, από την οποία να φαίνεται ότι εμείς έχουμε συναινέσει στο τέλος του προγράμματος ή έχουμε ενημερωθεί ότι δεν μπορεί το ελληνικό δημόσιο να πληρώσει μέσω του ΟΚΑΝΑ αυτό το πρόγραμμα».
Κάτω από αυτές τις συνθήκες, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δεν μπορεί να βρεθεί λύση. Είναι δυνατόν να υπάρχει τέτοια αδιαφορία από την πλευρά της Κυβέρνησης; Είναι δυνατόν να μην αναλαμβάνετε τις ευθύνες σας; Και κυρίως, είναι δυνατόν να γελοιοποιείστε; Διότι το ξέρετε ότι το Σεπτέμβριο του 2007 ο προϊστάμενός σας Υπουργός ανακοίνωσε επισήμως στη Βουλή ότι το Πρόγραμμα Αυτοβοήθειας θα συνεχιστεί και γι’ αυτό το εντάξατε στο εθνικό σχέδιο δράσης κατά των ναρκωτικών της περιόδου 2008-2012;
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, κλείνω με μία κρίσιμη παρατήρηση. Είναι υπονομευτική η αδράνεια της Κυβέρνησης, είναι ηθελημένη η αδράνειά της. Φοβάμαι ότι σήμερα υπάρχει και ένας πολύ κακός συμβολισμός στο πρόσωπο της Κυβέρνησης. Και ο συμβολισμός αυτός γίνεται μαζί με την αδράνεια των διοικητικών μηχανισμών που ελέγχει, ο συμβολισμός αυτός υπάρχει στην άσκηση δίωξης σε βάρος συμβούλου του Πρωθυπουργού, ο οποίος κατηγορείται από την Εισαγγελία Ρεθύμνης για πολύ σοβαρό έγκλημα, της υπόθαλψης εγκληματία, ο οποίος διακινούσε ναρκωτικά.
Είδα βεβαίως το λαλίστατο Πρωθυπουργό να ζητά τοποθέτηση όλων των κομμάτων για την παιδεία και τα φαινόμενα βίας. Αλλά ο λαλίστατος Πρωθυπουργός δεν είπε τίποτα για το σύμβουλό του. Ελπίζω ότι θα επανέλθει για να δώσει εξηγήσεις. Εκφράζω για άλλη μία φορά την ευχή να μη συνδέσετε τη θητεία σας, την πολιτική σας απραξία και αδράνεια με τέτοιους αρνητικούς συμβολισμούς που φέρνει στη δημοσιότητα η άσκηση ποινικής δίωξης από τον Εισαγγελέα Ρεθύμνης.
Ειλικρινά, κύριε Υφυπουργέ, θέλω να πιστεύω ότι δεν θα αποδειχθεί η τέλεση ποινικού αδικήματος. Αλλά πάντως οφείλετε να δώσετε εξηγήσεις και κυρίως, οφείλετε να διασώσετε όποιες από τις πολιτικές παραλάβατε και ήταν αποτελεσματικές για τα παιδιά μας.
Σας ευχαριστώ πολύ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΠΑ.ΣΟ.Κ.)