Εφημερίδα «TA NEA»
Στο πλαίσιο της τελευταίας αναθεώρησης του Συντάγματος και ειδικότερα με την αναθεώρηση του άρθρου 14 εισήχθη για πρώτη φορά στη συνταγματική έννομη τάξη μας η έννοια του βασικού μετόχου. Με τον σχετικό εκτελεστικό νόμο ορίσθηκε ότι βασικός μέτοχος είναι κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που κατέχει τουλάχιστον το 5% των μετοχών μιας εταιρείας που είναι ιδιοκτήτης μέσου ενημέρωσης ή εταιρείας που αναλαμβάνει δημόσια έργα ή προμήθειες για το Δημόσιο. Σε μια προσπάθεια να ενισχυθεί η διαφάνεια στη δημόσια ζωή ορίσθηκε το ασυμβίβαστο μεταξύ βασικού μετόχου σε μέσο μαζικής ενημέρωσης και βασικού μετόχου σε εταιρεία δημοσίων έργων και προμηθειών.
Η σημερινή κυβέρνηση εισηγείται με νομοθετική της πρωτοβουλία να θεωρείται βασικός μέτοχος ο κατέχων το 1% των μετοχών μιας εταιρείας, όπως οι παραπάνω. Εισηγείται, επίσης, να μην μπορούν οι συγγενείς μέχρι τρίτου βαθμού να είναι ταυτόχρονα μέτοχοι σε επιχείρηση μέσων μαζικής ενημέρωσης και σε εταιρεία προμηθειών ή έργων. Την πρότασή της αυτή έχει προ πολλού αναγορεύσει σε σημαντική τομή υπέρ της διαφάνειας και κατά της διαπλοκής. Ποια είναι όμως η αλήθεια;
Πρώτα-πρώτα είναι λάθος να ορίζεται η έννοια του βασικού μετόχου με κριτήριο το ποσοστό μετοχών που κατέχεται. Η επιλογή ποσοστού μετοχών είναι αυθαίρετη, δεν στηρίζεται σε αντικειμενική αξιολόγηση. Γιατί να είναι 5%, όπως ισχύει μέχρι σήμερα ή 1%, όπως εισηγείται τώρα η κυβέρνηση και να μην είναι 7% ή 0,5%; Άλλωστε, αποφασιστική επιρροή στη λειτουργία π.χ. ενός μέσου μαζικής ενημέρωσης μπορεί να ασκεί και κάποιος που δεν είναι εμφανής εταίρος.
Η ρύθμιση για το ασυμβίβαστο μεταξύ συγγενών μέχρι τρίτου βαθμού βρίσκεται σε ευθεία αντίθεση με την κοινοτική έννομη τάξη. Την αντίθεση προς την κοινοτική έννομη τάξη έχουν ήδη επισημάνει εγγράφως αρμόδιοι υπηρεσιακοί παράγοντες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Παρόλα αυτά η κυβέρνηση επιμένει στη θέση της, ενώ γνωρίζει ότι είναι εξαιρετικά πιθανό να δικαιωθούν όσοι προσφύγουν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Είναι εμφανής η πρόθεσή της να κερδίσει χρόνο, μέσα στον οποίο θα επιχειρήσει να ανακατανείμει μερίδια εξουσίας είτε σε βάρος είτε υπέρ συγκεκριμένων οικονομικών κύκλων.
Το μεγάλο μέρος της διαπλοκής που αφορά τις προμήθειες και τα έργα παραμένει εκτός των ρυθμίσεων που εισηγείται η κυβέρνηση. Και είναι αξιοπερίεργη η στάση της αυτή. Με τα δημόσια έργα και τις προμήθειες στο δημόσιο τομέα δεν ασχολούνται μόνο μερικοί ιδιοκτήτες μέσων μαζικής ενημέρωσης. Ασχολούνται πολλοί άλλοι για τους οποίους η κυβέρνηση περιέργως δείχνει να μην ενδιαφέρεται.
Αντίθετα με τον πρωθυπουργό, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ κατέθεσε συνολική και συστηματική πρόταση οκτώ σημείων για την υπεράσπιση της διαφάνειας. Παρότι ο κ. Παπανδρέου κάλεσε τα κόμματα να τοποθετηθούν, η Νέα Δημοκρατία σιωπά μέχρι σήμερα πεισματικά. Γιατί;
Αποδεικνύεται ότι έχουν δίκιο όσοι ισχυρίζονται ότι η κυβέρνηση επιχειρεί ύποπτες κινήσεις για τη διαμόρφωση δικού της συστήματος διαπλοκής. Επιβεβαιώνεται ακόμη ότι δεν έχουμε απλώς μια κυβέρνηση ανίκανη να διαχειρισθεί σοβαρές υποθέσεις αλλά και πονηρή, αφού διακηρύσσει μεγαλοστομίες για να κερδίζει ψήφους, ενώ γνωρίζει ότι διαφορετικά προς τα διακηρυσσόμενα θα πράξει. Την ίδια ακριβώς συμπεριφορά επέδειξε και σε άλλα θέματα: διακήρυξε τη μονιμοποίηση των συμβασιούχων και αφήνει τη μεγάλη πλειοψηφία τους ανέλπιδη, διακήρυξε τον επαναπατρισμό κεφαλαίων και επιτρέπει το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, διακήρυξε την αξιοκρατία στο Δημόσιο και επιχειρεί τη χειραγώγηση της ιεραρχίας, υποσχέθηκε την ενίσχυση των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων και επιβάλλει πολιτικές σκληρής λιτότητας. Οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι της περισσεύει πράγματι το υποκριτικό ταλέντο.