Η Δεξιά διαρκώς ταπεινώνει την πολιτική ζωή
1. Εκτιμάτε ότι επίκεινται αλλαγές στο σκηνικό όσον αφορά στο θέμα της διαπλοκής; Ότι θα υπάρξει περισσότερη διαφάνεια στις σχέσεις της πολιτικής με τον επιχειρηματικό-εκδοτικό χώρο ή «ξαναμοίρασμα της τράπουλας»;
Το αίτημα για διαφάνεια στη δημόσια ζωή δεν αφορά στενά τη σχέση της πολιτικής με τα εκδοτικά συγκροτήματα. Το αίτημα για διαφάνεια διαπερνά τη σύνολη σχέση της πολιτικής εξουσίας με την οικονομική εξουσία. Πρέπει οριστικά να αποφασίσουμε ότι η πολιτική αποφασίζει και η οικονομία ακολουθεί και όχι το αντίστροφο. Αυτή είναι μία θεμελιώδης πολιτική και λειτουργική επιλογή η οποία είναι καθολικά αποδεκτή από τους πολίτες και πρέπει να γίνει καθολική επιλογή και του πολιτικού κόσμου. Απαιτούνται στέρεες αποφάσεις, επίσημος δημοκρατικός διάλογος και συστηματική θεσμική προσέγγιση. Άρα, τα οικονομικά συμφέροντα οφείλεις να τα αντιμετωπίζεις με κοινούς κανόνες και λογική, με σεβασμό στη δεοντολογία και όχι με τυχοδιωκτικές επιλογές που επιχειρούν να διαμορφώσουν νέους συσχετισμούς στη σχέση της πολιτικής με την οικονομική εξουσία. Το θέμα δεν είναι να αντικαταστήσουμε εχθρούς επιχειρηματίες με φίλους επιχειρηματίες σε μια νέα διευθέτηση των σχέσεων διαπλοκής. Το ΠΑΣΟΚ θα δώσει έγκαιρα στη δημοσιότητα τις δικές του σαφείς και καθαρές προτάσεις.
2. «Η Ν.Δ. θέλει να μετατρέψει τη Βουλή σε ένα απέραντο εξεταστήριο» είπε ο κος Παπανδρέου, αλλά και το ΠΑΣΟΚ πρότεινε σύσταση εξεταστικής επιτροπής, έστω ως αντιπερισπασμό. Δεν βλέπετε μία αντίφαση σε αυτό;
Δεν υπάρχει καμιά απολύτως αντίφαση. Το ΠΑΣΟΚ ανέλαβε την πρωτοβουλία να προτείνει τη σύσταση εξεταστικής επιτροπής για να καταδείξει ότι τίποτα απολύτως δεν φοβάται, αλλά και γιατί θεωρεί αυτονόητη υποχρέωσή του να γίνει γνωστή η αλήθεια στον ελληνικό λαό σχετικά με τα εξοπλιστικά προγράμματα. Εξάλλου, υπάρχουν δύο κρίσιμες διαφορές στην πρόταση του ΠΑΣΟΚ συγκριτικά με την πρόταση της ΝΔ: εμείς προτείναμε σύντομο χρόνο διερεύνησης, ώστε να μην σέρνονται απαραδέκτως υπόνοιες για κανένα, και εξέταση των έργων και ημερών της ΝΔ από τις εκλογές του Μαρτίου μέχρι σήμερα. Από εδώ και πέρα αρχίζει ο παραλογισμός της ΝΔ, τον οποίο κατέκρινε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Η ΝΔ προαναγγέλλει, ήδη, σύσταση εξεταστικών επιτροπών και για άλλες υποθέσεις, όπως π.χ. το χρηματιστήριο ή άλλες προμήθειες εξοπλιστικών συστημάτων. Πού θα πάει αυτό; Η Δεξιά επιβεβαιώνει συνεχώς τη φύση και το χαρακτήρα της. Σε όλο το μεταπολιτευτικό κύκλο της πολιτικής μας ζωής είναι ο αποκλειστικός φορέας της ποινικής απειλής και του δικαστηρίου, προκειμένου να εκκαθαρίσει πολιτικές διαφορές. Ταπεινώνει διαρκώς την πολιτική ζωή και εξαντλεί το μέλλον του τόπου. Δεν υπάρχει καμιά ανοχή σ’ αυτό το φαινόμενο. Και γι’ αυτό δικαίως μίλησε με αυτόν τον τρόπο ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ.
3. Το θέμα της διαπλοκής, πάντως, δεν είναι υπαρκτό; Ως υπουργός Μεταφορών είχατε αποχωρήσει καταγγέλλοντας συμφέροντα.
Η διαπλοκή είναι προφανώς υπαρκτό φαινόμενο και μάλιστα όχι μόνο ελληνικό. Γι’ αυτό, άλλωστε, εκφράζεται τόσο από διεθνείς οργανισμούς όσο και στην εγχώρια πολιτική συζήτηση το αίτημα για διαφάνεια. Σημασία έχει να κατανοήσουμε ότι όσο περισσότερο συζητάμε τόσο λιγότερο αποφασίζουμε. Ας αποφασίσουμε, επιτέλους, στηριζόμενοι σε δύο βασικές αρχές: διαμορφώνουμε ένα πλαίσιο υγιούς ανταγωνισμού σεβόμενοι το επιχειρείν και υπερασπιζόμαστε ακλόνητα την αυτονομία της πολιτικής έναντι των οικονομικών συμφερόντων.
4. Πόσο ευάλωτος είναι ένας υπουργός απέναντι στα συμφέροντα;
Ένας υπουργός είναι ευάλωτος απέναντι στα συμφέροντα, όταν έχει αποφασίσει να είναι ευάλωτος. Κανένας δεν πρόκειται να σου χτυπήσει την πόρτα, όταν όλοι γνωρίζουν ότι δεν είσαι διατεθειμένος να δεχθείς οποιαδήποτε πίεση ή συναλλαγή. Αυτό όμως αφορά τα πρόσωπα. Κι ασφαλώς έχει μεγάλη αξία στην πολιτική η ιστορική διαδρομή, η εικόνα, η συγκρότηση και η συμπεριφορά του καθενός. Έχει όμως ακόμη μεγαλύτερη σημασία να υπάρχουν συστημικοί κανόνες που θωρακίζουν τη δημόσια ζωή και εξασφαλίζουν τη διαφάνεια.
5. Το ΠΑΣΟΚ, όταν ήταν κυβέρνηση, γιατί δεν προχώρησε σε ρήξεις με τα διαπλεκόμενα;
Έχει δημιουργηθεί σε αρκετούς η εντύπωση, εξαιτίας της καταιγιστικής προπαγάνδας της ΝΔ, ότι το ΠΑΣΟΚ δεν έκανε κάτι συγκεκριμένο για τη διασφάλιση της διαφάνειας. Αυτή η εντύπωση είναι άδικη και ανακριβής. Σας θυμίζω, ότι το ΠΑΣΟΚ νομοθέτησε τον προληπτικό έλεγχο νομιμότητας εκ μέρους του Ελεγκτικού Συνεδρίου για προμήθειες και έργα πάνω από ορισμένο χρηματικό ποσό. Θυμίζω, επίσης, ότι το ΠΑΣΟΚ ψήφισε το νόμο 2286, σύμφωνα με τον οποίο διακομματικές επιτροπές αναλαμβάνουν τη διαχείριση προμηθειών, που είναι ιδιαίτερης οικονομικής αξίας ή ιδιαίτερης τεχνολογικής σημασίας. Υπήρξαν και άλλα μέτρα. Αυτό βεβαίως δεν σημαίνει ότι αντιμετωπίστηκαν όλα τα προβλήματα. Πρέπει να γίνουν και νέα αποφασιστικά βήματα. Γι’ αυτό και δηλώνουμε παρόντες σε μια πραγματική εξυγιαντική προσπάθεια.
6. Είστε σύμφωνος με τη συναινετική διάθεση που δείχνει η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ σε πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για την ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου και στην εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας; Κάποιοι, σύντροφοί σας διαφωνούν. Το εκλαμβάνουν ως αδυναμία.
Θα ενισχύσουμε κάθε προσπάθεια και πρωτοβουλία που εξυγιαίνει τη σχέση πολιτικής και χρήματος, που εξασφαλίζει την αυτονομία της πολιτικής, που κατοχυρώνει τη διαφάνεια. Θα αρνηθούμε τον τυχοδιωκτισμό και την υποκρισία, την πριμοδότηση συγκεκριμένων επιχειρηματικών συμφερόντων που ενδεχομένως θα σκεφτόταν η ΝΔ. Θα ζητήσουμε κανόνες απλούς, καθαρούς, κατανοητούς και αποτελεσματικούς. Δεν θα περιμένουμε μόνο τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης. Θα καταθέσουμε και δικές μας ολοκληρωμένες προτάσεις. Όλα τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ συμφωνούν σε αυτό. Σε ό,τι αφορά την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας, καλό είναι να αναζητούνται συναινετικές διαδικασίες, γιατί αυτό ταιριάζει στη φύση και το χαρακτήρα του ανώτατου πολιτειακού αξιώματος. Η ΝΔ είναι αυτή που φαίνεται να μην πολυπιστεύει στη συναίνεση, αφού στην πρόσφατη συνταγματική αναθεώρηση, αρνήθηκε την πρόταση του ΠΑΣΟΚ να αποσυνδεθεί η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από την προσφυγή σε πρόωρες εκλογές. Σε κάθε περίπτωση, το πώς θα εκλεγεί ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, είναι κάτι το οποίο θα εξαρτηθεί από τις συνθήκες που θα επικρατούν τον επόμενο Μάρτιο.
7. Θα στηρίξετε το νέο νόμο για τον βασικό μέτοχο;
Δεν γνωρίζουμε μέχρι στιγμής τί προτίθεται να προτείνει η ΝΔ για το βασικό μέτοχο. Συνεπώς, είναι πρόωρο να απαντήσουμε συγκεκριμένα, χωρίς να γνωρίζουμε τις ρυθμίσεις που σκέφτεται η κυβέρνηση να εισηγηθεί.
8. Ο πρόεδρος του ΣΕΒ είπε ότι ένας νέος νόμος θα επιβαρύνει το κλίμα, θα δημιουργήσει προβλήματα στις επιχειρήσεις…
Είναι αλήθεια, ότι ο νομοθέτης πριν από κάθε νομοθετική ρύθμιση πρέπει να λαμβάνει υπόψη του το δίκαιο του ανταγωνισμού που έχει διαμορφωθεί στην κοινοτική έννομη τάξη. Είναι ορθό να λαμβάνονται υπόψη κοινοτικές οδηγίες και ρυθμίσεις, ώστε πιθανή δυσαρμονία εθνικών νομοθετικών ρυθμίσεων με την κοινοτική έννομη τάξη να μην οδηγεί συχνά στην κρίση του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Η αντιμετώπιση του φαινομένου της διαπλοκής δεν γίνεται με περίπλοκους και ανεφάρμοστους νόμους. Η αντιμετώπιση της διαπλοκής πρέπει να στηρίζεται στην ισχυρή πολιτική βούληση, σε απλούς και σαφείς κανόνες και στην εξαιρετική ενίσχυση των αρμοδιοτήτων συγκεκριμένων ρυθμιστικών ή ανεξάρτητων αρχών.
9. «Δεν θα ανεχθούμε σπίλωση της παράταξης» αλλά «όποιος είναι ένοχος να πληρώσει» είπε ο Γιώργος Παπανδρέου. Ένα σχόλιο…
Ο Γιώργος Παπανδρέου υπερασπίζεται ταυτοχρόνως δύο απλές και αυτονόητες αλήθειες. Η πρώτη αλήθεια είναι ότι κανείς δεν είναι υπεράνω του νόμου και ότι οι πολιτικοί πρέπει να διαχειρίζονται με ακραία αυστηρότητα και πειθαρχία τους δημόσιους πόρους. Η δεύτερη αλήθεια είναι ότι κανένα από τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ δεν είναι διατεθειμένο να ανεχθεί την παραμικρή σπίλωση της τιμής και της αξιοπρέπειας μιας ολόκληρης παράταξης, κάτι που συχνά πυκνά επιχειρεί με τρόπο προκλητικό και απαράδεκτο η Δεξιά. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ γνωρίζει ότι η Αριστερά πολιτεύεται και η Δεξιά ενοχοποιεί, ότι η Αριστερά επινοεί το μέλλον της χώρας και η Δεξιά το καθηλώνει σε χώρους δικαστηρίων, ότι η Αριστερά έχει την αρετή του ιδεολόγου δημιουργού και η Δεξιά την “αρετή” του σκοτεινού μηχανορράφου. Διακηρύσσουμε ότι είμαστε ταυτοχρόνως και με την αλήθεια και με την τιμή και με τη διαφάνεια και με την αξιοπρέπεια και με το νόμο και με τα στελέχη μας.
10. Πιστεύετε ότι η «νέα» ηγεσία του ΠΑΣΟΚ έχει ανταποκριθεί στις προσδοκίες της βάσης;
Η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ είναι νέα. Έχει ένα δύσκολο καθήκον. Να ανασυντάξει πλήρως το ΠΑΣΟΚ, να ορίσει την ιδεολογική φυσιογνωμία της σύγχρονης Κεντροαριστεράς και να αφηγηθεί εκ νέου με ένα συγκλονιστικό τρόπο τα όνειρα και τις προσδοκίες των Ελλήνων. Κάνει σταθερά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Είναι σαφές, ότι χρειάζεται το χρόνο μέχρι το τέλος της τετραετίας για να επιτύχει πλήρως και να οδηγήσει το ΠΑΣΟΚ τότε σε νικηφόρα εκλογική αναμέτρηση. Γνωρίζουμε καλά, ότι για να υπερισχύσει το νέο, χρειάζεται να υπερνικηθούν πολλά εμπόδια. Σημασία έχει ότι είμαστε αποφασισμένοι να πετύχουμε και θα πετύχουμε.
11. Οι διαρροές πληροφοριών από τα όργανα βλάπτουν την αντιπολιτευτική τακτική του ΠΑΣΟΚ; Είχατε αφήσει αιχμές για συντρόφους σας.
Πιστεύω ότι η κοινή γνώμη πρέπει να ενημερώνεται και για όσα συζητούνται στο εσωτερικό των κομμάτων. Αυτό όμως δεν μπορεί να γίνεται για κάθε θέμα και για κάθε συζήτηση. Ειδάλλως, τα όργανα των πολιτικών κομμάτων θα έπρεπε να συνεδριάζουν σε πλατείες και με τηλεβόες. Επειδή φαντάζομαι ότι κανείς δεν θα έβλεπε συμπαθητικά αυτή την ιδέα, καλό είναι να σεβόμαστε όλοι τη θεσμική λειτουργία ενός κόμματος.