Συνέντευξη του ΥΜΑ-Θ Χάρη Καστανίδη στην εφημερίδα «Αγγελιοφόρος της Κυριακής»
ΕΡ. Σε ποια φάση βρίσκεται το εγχείρημα της υποψηφιότητας της ΕΧΡΟ του 2008 ;
ΑΠ. Η τελευταία επίσημη ενέργεια που πραγματοποιήσαμε στην προσπάθειά μας για την ανάληψη της ΕΧΡΟ 2008 ήταν η κατάθεση του φακέλου διεκδίκησης στο Γραφείο Διεθνών Εκθέσεων ( Β.Ι.Ε. ). Στις 2-2-04 καταθέσαμε στο Παρίσι 110 δίγλωσσα τεύχη αποτελούμενα από πέντε τόμους το καθένα. Η κοινή εκτίμηση όλων που παρακολουθούν την διαδικασία διεκδίκησης της ΕΧΡΟ 2008 από την πόλη της Θεσσαλονίκης είναι πως όλα τα βήματα που πραγματοποιήσαμε σε κάθε φάση ήταν άρτια, συγκροτημένα και δομημένα με επαγγελματικό τρόπο. Παράλληλα εμπεριείχαν τον ενθουσιασμό και το μεράκι των ανθρώπων που έχουν συνείδηση για την σοβαρότητα του εγχειρήματος και για τα θετικά αποτελέσματα που θα αποφέρει τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο. Σας διαβεβαιώνω ότι με τον ίδιο επαγγελματικό τρόπο και ενθουσιασμό ολοκληρώθηκε και ο φάκελος διεκδίκησης.
Παράλληλα την ίδια μέρα στην Θεσσαλονίκη παρευρισκόταν ο Πρόεδρος και ο Γενικός Γραμματέας του Β.Ι.Ε. σε προγραμματισμένη επίσκεψη. Την επίσκεψη αυτή πραγματοποιούν σε κάθε υποψήφια πόλη και έρχονται σε επαφή με κυβερνητικούς εκπροσώπους και τοπικούς φορείς. Στην επίσκεψη αυτή φροντίσαμε να αναδείξουμε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της πόλης μας και της ευρύτερης περιοχής καθώς και την ομοφωνία των πολιτικών εκπροσώπων της χώρας αλλά και την στήριξη όλων των παραγωγικών φορέων της πόλης.
Εφεξής ακολουθούν ορισμένα προδιαγεγραμμένα βήματα από το Β.Ι.Ε. Στις 25-2-04 θα συγκληθούν αντιπροσωπείες των υποψήφιων χωρών στο Παρίσι σε κοινή σύσκεψη με το Προεδρείο του Β.Ι.Ε. για να καθορίσουν την λεγόμενη «Συμφωνία Κυρίων» και να ορίσουν κοινούς κανόνες για τα επόμενα βήματα διεκδίκησης.
Την τρίτη εβδομάδα Απριλίου θα πραγματοποιηθεί επίσκεψη της Επιτροπής Εξέτασης υποψηφιοτήτων του Β.Ι.Ε. στην Θεσσαλονίκη για να ελέγξει τα στοιχεία του φακέλου που καταθέσαμε. Τον Ιούνιο θα ακολουθήσει ακόμη μία παρουσίαση όλων των υποψηφίων πόλεων προς την Γενική Συνέλευση του Β.Ι.Ε. στο Παρίσι. Στην παρουσίαση αυτή θα πρέπει να διαφανεί όλη πρόοδος των σχετικών ενεργειών που ενισχύουν την υποψηφιότητα της κάθε πόλης.
Τέλος, τον Δεκέμβριο του 2004, πάλι στην Γενική Συνέλευση του Β.Ι.Ε. θα γίνει η τελική παρουσίαση και θα πραγματοποιηθεί ψηφοφορία για την εκλογή της πόλης που θα πραγματοποίηση την ΕΧΡΟ 2008.
ΕΡ. Ποια είναι από εδώ και πέρα τα κρίσιμα στοιχεία, τα οποία βαρύνουν στο τελικό αποτέλεσμα της ψηφοφορίας ;
ΑΠ. Είμαι σίγουρος πως τα βήματα που θα ακολουθήσουν θα έχουν την ίδια αρτιότητα και συγκρότηση με τα προηγούμενα. Εντός των ημερών η Εκτελεστική Γραμματεία θα παραλάβει το Master Plan για την επικοινωνιακή πρακτική που πρέπει να ακολουθήσουμε καθώς και τα απαραίτητα στοιχεία που απαιτούνται για να δυναμώσουν την υποψηφιότητα μας.
Ήδη από την Κυριακή 15-2-04 Ελληνική αντιπροσωπία αποτελούμενη από τον Δ/ντα Σύμβουλο της HELEXPO Κον Μ. Μιχαηλίδη, τον Εκτελεστικό Γραμματέα της Ε. Γ. για την διεκδίκηση της ΕΧΡΟ 2008 Κον Δ. Μπακατσέλο, και Διπλωμάτες θα βρίσκεται στην Νέα Υόρκη για επαφές με αντιπροσωπείες χωρών που συμμετέχουν στο Β.Ι.Ε. αλλά δεν έχουν μόνιμες αντιπροσωπείες στο Παρίσι.
Η άρτια όμως από κάθε άποψη υποψηφιότητά μας και το φανερό προβάδισμα έναντι των άλλων πόλεων που διεκδικούν την διοργάνωση της Παγκόσμιας Έκθεσης ΕΧΡΟ 2008 δεν χαρίζουν από μόνα τους την επιτυχή έκβαση της ψηφοφορίας που θα γίνει τον Δεκέμβριο του 2004. Στο εξής το βάρος της διεκδίκησης σε σημαντικό ποσοστό πέφτει στο Διπλωματικό Σώμα. Ήδη έχουμε ενημερώσει τις Πρεσβείες μας σε όλες τις χώρες και τις έχουμε τροφοδοτήσει με σχετικό υλικό και με ειδικά έντυπα. Στο Διπλωματικό αγώνα, αυτό που έχει ιδιαίτερο ειδικό βάρος, για την επιτυχή έκβαση της διεκδίκησης είναι πως στην περίπτωση της Θεσσαλονίκης η υπόθεση της ΕΧΡΟ 2008 είναι Εθνική υπόθεση. Είναι ένα εγχείρημα που δεν αφορά αποκλειστικά την πόλη μας αλλά το σπουδαίο κεφάλαιο της περιφερειακής ανάπτυξης της χώρας μας. Το γεγονός αυτό θα δυναμώσει τις διπλωματικές επαφές και επιπλέον θα κάνει σαφές προς όλους ότι η πραγματοποίηση της ΕΧΡΟ 2008 από την Θεσσαλονίκη θα ενισχύσει και τον ίδιο το θεσμό των Διεθνών Εκθέσεων.
ΕΡ. Πόσο σημαντικό θεωρείται το θέμα που επιλέξαμε και γιατί ;
ΑΠ. Η χώρα μας επέλεξε να διεκδικήσει την EXPO 2008 με κεντρικό θέμα τη «Μητέρα Γη» και περιεχόμενο τη Γνώση της Γης, τη Γεωργία και τη Διατροφή. Τα θέματα αυτά απασχολούν έντονα την παγκόσμια κοινότητα σε όλο το εύρος της ανθρώπινης δραστηριότητας. Οι καλλιεργητικές μέθοδοι και τα προβλήματα ερημοποίησης, οι εφαρμογές των εξελίξεων της βιοτεχνολογίας στη γεωργία και τη διατροφή, η καλλιέργεια των μεταλλαγμένων, η αντιμετώπιση της πείνας, τα δίκτυα διανομής και η μεταποίηση των αγροτικών προϊόντων αποτελούν πτυχές του ίδιου φλέγοντος θέματος που συζητά σήμερα η παγκόσμια κοινότητα. Τόσο κατά τη φάση της διεκδίκησης της EXPO 2008, όσο και κατά την περίοδο της προετοιμασίας αλλά και της διοργάνωσης η Θεσσαλονίκη θα φιλοξενήσει μια σειρά εκδηλώσεων προβληματισμού και συνεδρίων διεθνούς κύρους για τα μεγάλα αυτά προβλήματα της ανθρωπότητας, η αντιμετώπιση των οποίων απαιτεί ένα minimum παγκόσμιας συναίνεσης. Η Σαραγόσα επέλεξε σαν κεντρικό της θέμα το «Νερό» ενώ η Τεργέστη την «Κινητικότητα», δύο σοβαρά θέματα αλλά οπωσδήποτε με μικρότερη αμεσότητα και ενδιαφέρον για την παγκόσμια κοινότητα στη σημερινή συγκυρία.
ΕΡ. Πόσο πειστικά μπορεί η Θεσσαλονίκη να υποστηρίξει ότι στην διεκδίκηση της ΕΧΡΟ εκπροσωπεί ολόκληρη την αναπτυσσόμενη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης ;
ΑΠ. Οι διεθνείς εξελίξεις που ακολούθησαν τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης αλλά και μια σειρά μεγάλων Ελληνικών επιτυχιών μετέβαλαν ριζικά το διεθνές περιβάλλον μέσα στο οποίο αναπτύσσεται η Θεσσαλονίκη. Η χώρα μας ανήκει πλέον στο σκληρό πυρήνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά την επιτυχή ένταξή της στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση, ενώ η Έκθεση Θεσσαλονίκης αποτελεί σήμερα το μοναδικό οικονομικό και εμπορικό θεσμό της Ευρωζώνης στην περιοχή. Για έναν ολόκληρο χρόνο από την 1 Ιουλίου 2002 μέχρι τις 30 Ιουνίου 2003 η Ελλάδα, ως προεδρεύουσα χώρα της ευρωζώνης, επωμίσθηκε την ευθύνη, σε στενή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, για την υποβολή νέων προτάσεων, ιδεών και πρωτοβουλιών που θα καταστήσουν ικανότερες τις χώρες της Ο.Ν.Ε. να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις του διεθνούς οικονομικού περιβάλλοντος.
Η διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων το καλοκαίρι του 2004 θα κάνει τη χώρα μας για ένα σημαντικό χρονικό διάστημα το κέντρο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος και θα συμβάλει στην περαιτέρω βελτίωση της εικόνας της Ελλάδας. Μία σειρά επιτυχών Ελληνικών Προεδριών και Συνόδων Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη χώρα μας ανέδειξε την ισότιμη συμμετοχή μας στη νέα ευρωπαϊκή και παγκόσμια πραγματικότητα. Η τελευταία Ελληνική Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παρά τους αποσταθεροποιητικούς κραδασμούς του πολέμου στο Ιράκ, υπήρξε επιτυχής και η πρόσφατη Σύνοδος Κορυφής στη Χαλκιδική ιστορικής σημασίας. Κατά τη Σύνοδο αυτή του Ιουνίου του 2003 προωθήθηκε η εμβάθυνση της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης με τη θεσμοθέτηση του Ευρωπαϊκού Συντάγματος και αποφασίσθηκε οριστικά η διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την πολύπαθη Κύπρο στο πρώτο κύμα των χωρών που εντάσσονται άμεσα. Έγινε επίσης οριστικά αποδεκτή η είσοδος των υπολοίπων Βαλκανικών χωρών σε προενταξιακή διαδικασία. Έτσι ενώ η Κύπρος απομακρύνεται από τους κινδύνους που δημιουργεί η ρευστότητα στη Μέση Ανατολή, η επιρροή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο χώρο της Ν.Α. Ευρώπης και της ανατολικής Μεσογείου αυξάνεται προς όφελος και των ελληνικών συμφερόντων.
Οι παραπάνω διεθνείς εξελίξεις και οι επιτυχίες της Ελληνικής πολιτικής δημιουργούν πλέον σταθερό γεωοικονομικό πλεονέκτημα για τη Θεσσαλονίκη στο χώρο της Ν.Α. Ευρώπης και της ανατολικής Μεσογείου. Η εγκατάσταση στη Θεσσαλονίκη μίας σειράς διεθνών Οργανισμών, Ινστιτούτων και Υπηρεσιών αποτελεί ελπιδοφόρα ένδειξη του μητροπολιτικού χαρακτήρα της πόλης, ενώ σηματοδοτεί την επιθυμία της Θεσσαλονίκης να συμμετάσχει ενεργά στην προσπάθεια των βορείων γειτόνων μας για την εξασφάλιση, μετά τον πόλεμο στα Βαλκάνια, των πολιτικών προϋποθέσεων και των οικονομικών δυνατοτήτων για βιώσιμη ειρήνη και ευημερία.
Η πόλη της Θεσσαλονίκης βρίσκεται στη διασταύρωση του χερσαίου διευρωπαϊκού άξονα Βορά – Νότου και του νέου άξονα Ανατολής – Δύσης που διαμορφώνει η Εγνατία Οδός. Από την Αλεξανδρούπολη στην Ηγουμενίτσα μέσω της Καβάλας και της Θεσσαλονίκης και από εκεί στην Αγκώνα και την Ευρώπη, η Εγνατία Οδός με τις κάθετες συνδέσεις της αναμένεται να εξυπηρετήσει το σύνολο του βορειοελλαδικού χώρου αλλά και των γειτονικών χωρών. Η Θεσσαλονίκη λοιπόν αλλάζει και από συνοριακή πόλη της Ευρωπαϊκής Περιφέρειας, διεκδικεί πλέον συστηματικά και με επιτυχίες την ιστορική της θέση ως μητρόπολη των Βαλκανίων στο κέντρο του ενιαίου οικονομικού χώρου των Βαλκανίων, της Παρευξείνιας Ζώνης και της Ανατολικής Μεσογείου.
ΕΡ. Ποια θα είναι τα σημαντικότερα οφέλη της πόλης από την διοργάνωση
ΑΠ. Η διοργάνωση στη Θεσσαλονίκη ενός παγκόσμιου εκθεσιακού γεγονότος, όπως αυτό της ΕΧΡΟ 2008, θα βάλει την σφραγίδα της στην πόλη. Πλέον με τις νέες υποδομές που θα δημιουργηθούν και την μακροχρόνια εμπειρία που διαθέτουν οι εκθεσιακοί φορείς της ( Δ.Ε.Θ. – HELEXPO ) θα την καταστήσουν σε κύριο διεθνή εκθεσιακό πόλο με εμβέλεια την Βαλκανική, τη Μαύρη Θάλασσα και τη Ν.Α. Μεσόγειο.
Η Θεσσαλονίκη έχει αποδείξει στο βάθος της ιστορίας της πως μπορεί να αντεπεξέλθει στον διεθνή της ρόλο. Σήμερα, στο νέο γεωπολιτικό διεθνές περιβάλλον, η πόλη μας ήδη φιλοξενεί δέκα Διεθνείς Οργανισμούς και αποτελεί τον κυριότερο πόλο διευθέτησης και επίλυσης προβλημάτων της ευρύτερης περιοχής. Πλέον καλείται και πάλι να αναδείξει το παραδοσιακό της εμπορικό πρόσωπο. Είναι μία ιστορική ευκαιρία την οποία η πόλη μας δεν πρέπει να χάσει αλλά βέβαια ούτε να την αντιμετωπίσει ευκαιριακά. Ένα παγκόσμιο γεγονός που τροφοδοτεί και ενισχύει αυτόν τον ρόλο, είναι σίγουρο ότι επιταχύνει τις εξελίξεις. Διευκολύνει την ροή των πραγμάτων. Αυτό το γεγονός οφείλουμε να το αντιμετωπίσουμε με τρόπο που θα δίνει βάθος χρόνου στο εγχείρημα και θα συμπληρώνει την ταυτότητα της πόλης. Σε ότι αφορά την πόλη της Θεσσαλονίκης, αυτό που θα σηματοδοτήσει η διοργάνωση της ΕΧΡΟ 2008, είναι η μετατόπιση του κέντρου βάρους της. Η χωροταξική επιλογή προς τα δυτικά θα μεταφέρει εκεί δραστηριότητες του τριτογενή τομέα και θα συμβάλει στην ισόρροπη ανάπτυξη της. Εκεί, στο χώρο που επιλέγει η εγκατάσταση της ΕΧΡΟ 2008, είναι συμβολή των μεγάλων οδικών αξόνων ( Π.Α.Θ.Ε., ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ), της εξόδου προς την Βαλκανική χερσόνησο, της εγγύτητας προς την θάλασσα και το λιμάνι και τέλος του σιδηροδρομικού κόμβου βόρειας – νότιας Ελλάδας και σύνδεσης του με Βαλκάνια και Ευρώπη.
Αυτό που έχει σημασία είναι η ολοκλήρωση των υποδομών της πόλης και της ευρύτερης περιοχής. Η Θεσσαλονίκη έχει ήδη κτιριακό απόθεμα πολιτιστικών υποδομών ( ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ- Π.Π. ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ 1997), αθλητικών εγκαταστάσεων διεθνών προδιαγραφών ( ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ 2004) και ταυτόχρονα έχει ολοκληρωθεί μεγάλο μέρος των έργων υποδομής που την περιβάλουν. Η ολοκλήρωση κυρίως των κυκλοφοριακών υποδομών θα επιτρέψει στην πόλη να διαδραματίσει τον ιστορικό της ρόλο.
ΕΡ Τι θα μείνει στη Θεσσαλονίκη στην – απευκταία – περίπτωση της αποτυχίας ;
ΑΠ. Με την ευκαιρία της διεκδίκησης της διοργάνωσης της EXPO 2008 στη Θεσσαλονίκη, οριστικοποιήθηκε ο προγραμματισμός των αναγκαίων έργων υποδομής για την αναβάθμιση του συνολικού Πολεοδομικού Συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης. Τα έργα αυτά προγραμματίσθηκαν ήδη και θα εκτελεσθούν ανεξάρτητα από την έκβαση της διεκδίκησης. Επίσης θα ολοκληρωθεί και η ανασυγκρότηση των αναγκαίων οργανωτικών, μητροπολιτικού χαρακτήρα, δομών της ευρύτερης Θεσσαλονίκης.
Τέλος ήδη από τη φάση της διεκδίκησης μια σειρά διεθνών εκδηλώσεων προβάλλουν την πόλη και τις δυνατότητες της στην παγκόσμια κονότητα. Έτσι διαπιστώνουμε ότι ακόμη και η διεκδίκηση της EXPO 2008 αφήνει την μόνιμη ευεργετική κληρονομιά της στην πόλη μας. Αλλά ας μην είμαστε απαισιόδοξοι. Οι προοπτικές της επιτυχούς διεκδίκησης είναι σημαντικές. Ας συνεχίσουμε την προσπάθειά μας με αισιοδοξία και αμείωτη ένταση.
ΕΡ. Σε ποιο σημείο βρίσκονται οι συζητήσεις της πολιτείας με το ΤΕΙ Θεσσαλονίκης για την παραχώρηση του οικοπέδου στη Σίνδο ;
ΑΠ. Ζήτησα να παρευρεθώ σε συνεδρίαση της Διοικούσας Επιτροπής του Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης για να εξηγήσω το αναπτυξιακό πρόγραμμα της ΕΧΡΟ 2008 και τις προθέσεις της πολιτείας για το κτιριολογικό απόθεμα που θα δημιουργηθεί. Η συνάντηση αυτή πραγματοποιήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 2004. Μου δόθηκε η ευκαιρία τόσο να θέσω τις πραγματικές διαστάσεις του θέματος όσο και να ακούσω τις επιφυλάξεις της εκπαιδευτικής κοινότητας. Ήταν σίγουρα μία χρήσιμη συνάντηση διότι συνέβαλε στην άρση παρεξηγήσεων που δημιουργήθηκαν από διάφορες πληροφορίες φορέων και προσώπων άσχετων με το θέμα.
Στην συνάντηση αυτή ανέπτυξα το κτιριολογικό πρόγραμμα της ΕΧΡΟ 2008 και περιέγραψα την χωροθέτηση, το μέγεθος και τη χρήση των κτιρίων που θα κατασκευαστούν καθώς και τις απαραίτητες υποδομές εντός και εκτός αγροκτήματος Τ.Ε.Ι.Θ. που συνοδεύουν τις εγκαταστάσεις. Στην συνέχεια προσδιορίστηκαν με σαφήνεια οι μετέπειτα χρήσεις του κτιριακού αποθέματος. Είναι προφανές πως τα κτίρια με χρήσεις που είναι συμβατές προς την εκπαιδευτική δραστηριότητα θα περιέλθουν την επόμενη ημέρα της ΕΧΡΟ στο Τ.Ε.Ι.Θ. Τέτοιοι χώροι είναι το ΕΧΡΟ village για φοιτητικά καταλύματα, το Συνεδριακό Κέντρο για τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες, οι πρότυπες αγροτικές εγκαταστάσεις κλπ. Οι λοιπές εγκαταστάσεις που αφορούν τις εκθεσιακές δραστηριότητες με τα απαραίτητα συνοδευτικά κτίρια θα αποτελέσουν αντικείμενο διαχείρισης από φορέα στον οποίο θα συμμετέχει και το Τ.Ε.Ι.Θ.
Τα βασικά έργα υποδομής που θα γίνουν στο χώρο των εγκαταστάσεων της ΕΧΡΟ αλλά και περί αυτόν (οδικοί κόμβοι, σταθμός περαστικού σιδηρόδρομου, θέσεις στάθμευσης, επέκταση και ενίσχυση δικτύων κοινής ωφέλειας κλπ), θα συμβάλουν στην συνολική ανάπτυξη τόσο των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων του Τ.Ε.Ι.Θ. όσο και στην ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής.
Τέλος συμφωνήσαμε να κρατήσουμε »ανοικτή γραμμή» επικοινωνίας για κάθε θέμα που θα προκύψει. Αφού η Δ.Ε. του Τ.Ε.Ι.Θ. επεξεργαστεί τα στοιχεία που κατέθεσα, συμφωνήσαμε να επαναληφθούν αυτές οι συναντήσεις ώστε να καταλήξουμε στον προσφορότερο μοντέλο διαχείρισης του τεράστιου κτιριολογικού αποθέματος που θα δημιουργήσουμε. Όπως καταλαβαίνεται μετά από όλα αυτά δεν πρόκειται περί παραχώρησης του οικοπέδου του Τ.Ε.Ι.Θ,. όπως αναφέρετε στο ερώτημα σας, αλλά περί αξιοποίησης αυτού με πλέον σημαντικό ωφελούμενο το ίδιο το Τ.Ε.Ι.Θ.
ΕΡ. Πόσο ευχαριστημένος είστε από το επίπεδο συνεργασίας των φορέων της πόλης, της συμμετοχής των πολιτών και της πολιτικής ομοψυχίας των εκπροσώπων των κομμάτων για την διεκδίκηση ;
ΑΠ. Η συνεργασία μεταξύ των φορέων της πόλης και η συμμετοχή τους στην πορεία διεκδίκησης για την ανάληψη της ΕΧΡΟ 2008 είναι σε εξαιρετικό επίπεδο. Θυμίζω πως ο εμπορικός σύλλογος της Θεσσαλονίκης στην ετήσια κεντρική του γιορτή επέλεξε για δεύτερη συνεχή χρονιά να προβάλει το θέμα που έχουμε επιλέξει ως υποψήφια διοργανώτρια πόλη. Σαφώς όμως χρειάζονται επιπλέον βήματα και προσπάθειες ενημέρωσης όλων των πολιτών και επάνω στο ζήτημα αυτό εργαζόμαστε συνέχεια. Σε ό,τι αφορά την πολιτική ομοψυχία εκτιμώ πως και αυτή είναι δεδομένη και η έκφρασή της εδράζεται και μέσα στην Εκτελεστική Γραμματεία όπου οι αποφάσεις που αφορούν την πορεία διεκδίκησης λαμβάνονται ομόφωνα.