1. Οι λέξεις ανανέωση, μετεξέλιξη, επανίδρυση, κυριαρχούν μήνες τώρα στο λεξιλόγιο των ηγετικών στελεχών εξουσίας της χώρας μας. Έχει ωριμάσει στο μυαλό τους η ανάγκη αλλαγών ή είναι σπασμωδικές αντιδράσεις στην πιθανότητα το κόμμα του Αβραμόπουλου να οδηγήσει σε αλλαγή του πολιτικού σκηνικού;
Τα δύο μεγάλα κόμματα απασχολούνται με τις ιδέες της ανανέωσης και της μετεξέλιξης τους πολύ καιρό πριν ο Δήμαρχος Αθηναίων ανακοινώσει τις πολιτικές του προθέσεις. Το πρόβλημα στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι, ότι τα δύο κόμματα προβληματίζονται για τα θέματα αυτά περισσότερο για λόγους επικοινωνιακών εντυπώσεων κι όχι γιατί ενδιαφέρονται να εφαρμόσουν συγκεκριμένες ιδέες. Άλλωστε, οι δυνάμεις της αδρανείας αποδεικνύονται πολλές φορές πιο ισχυρές από τις δυνάμεις της νεοτερικότητας. Σε ό,τι έχει σχέση με το ΠΑ.ΣΟ.Κ., εκείνο που έχει σημασία είναι να εξακριβωθεί ποιος πραγματικά πιστεύει στις ιδέες της ανανέωσης και ποιος τις χρησιμοποιεί προσχηματικά για να αλλάξει εσωκομματικούς συσχετισμούς εξουσίας.
2. Ένα έμπειρο στέλεχος όπως είναι ο Παρασκευάς Αυγερινός, θεωρεί ικανή και αναγκαία συνθήκη για την αλλαγή στο ΠΑ.ΣΟ.Κ., την ανανέωση του πολιτικού προσωπικού του, την σταδιακή αποχώρηση δηλαδή από το προσκήνιο της γενιάς του ’74. Ακόμα και του πρωθυπουργού… Η δική σας γνώμη;
Η ανανέωση είναι κυρίως θέμα πολιτικών ιδεών. Μετά έρχονται τα πρόσωπα. Αν εφαρμόσεις π.χ. μιαν αποτυχημένη πολιτική, μικρή σημασία έχει, αν θα την εφαρμόζει κάποιος μεγαλύτερος ή νεότερος ή εάν θα την υλοποιεί κάποιος που κατέχει την ίδια θέση επί πολλά χρόνια ή άλλος επερχόμενος. Όταν ανανεώνεις τις πολιτικές ιδέες, τις προσαρμόζεις στις ανάγκες κάθε εποχής, όταν συνομιλείς με την κοινωνία, με τους ανθρώπους και τις ελπίδες τους, όταν συλλαμβάνεις τα μεγάλα και στοχοθετείς για την χώρα σου, όταν με μια κουβέντα οι πολιτικές ιδέες είναι επίκαιρες, τότε έχει σημασία ποια πρόσωπα θα καλέσεις. Ειδάλλως, η μεταβολή των προσώπων μπορεί να είναι μόνο προσωπικές διευθετήσεις εξουσίας, χωρίς κανένα αντίκρισμα στην κοινωνία. Συνεπώς, δεν αρκεί από μόνη της η αλλαγή μιας γενιάς πολιτικών. Σε αυτό που έχει δίκιο ο Αυγερινός είναι, ότι από την ανανέωση δεν εξαιρείται κανένας. Ούτε αυτοί που την προτείνουν
3. Είναι γεγονός πάντως ότι η παρέλαση των ίδιων προσώπων από διάφορα υπουργεία, η οποία έχει αρχίσει από την εποχή ακόμα του αειμνήστου Ανδρέα, έχει κουράσει μερικούς εξ αυτών και αρκετούς πολίτες… Δεν πιστεύετε ότι μια ανανέωση σε ιδέες και πολιτικές θα πρέπει να σηματοδοτηθεί και από αλλαγές προσώπων ; Υπάρχει ανάγκη ανασχηματισμού;
Ήδη σας έχω απαντήσει κ.Μακρή, ότι αντιλαμβάνομαι την αλλαγή των προσώπων ως συνέχεια στην αλλαγή των ιδεών. Σε ότι αφορά την πιθανή κούραση των προσώπων που για μεγάλο χρονικό διάστημα κατέχουν υπουργικές θέσεις, έχω να παρατηρήσω τα εξής: τι είναι άραγε η κόπωσή τους: Εαν μεν είναι εξάντληση από την αντιμετώπιση των προβλημάτων, τότε φαντάζομαι οικειοθελώς μπορούν να παραχωρήσουν τη θέση τους σε άλλους. Αν, πάλι, η κόπωση τους οφείλεται στην χρόνια συμμετοχή τους στις κοινωνικές συναναστροφές και στις κοσμικές στήλες, τότε κανένας δεν θα προσφερθεί εθελοντής για να χάσει ανιαρές προνομίες. Σε αυτήν την περίπτωση, κάποιος άλλος πρέπει να τους υποδείξει τον δρόμο και αυτός είναι ο πρωθυπουργός. Φαντάζομαι ότι κανένας δεν εμπόδισε μέχρι τώρα τον πρωθυπουργό να κάνει αυτό που νομίζει. Γι’ αυτό και δεν θεωρώ ωφέλιμες είτε τις ρητές δηλώσεις του, είτε διαρροές κύκλων, που διαιρούν το πολιτικό προσωπικό του ΠΑ.ΣΟ.Κ. σε νέους και παλαιούς, σε κουρασμένους και ακούραστους κ.ο.κ. Αυτή η διαιρετική λογική δεν βοηθάει κανέναν. Ένας καινοτόμος εκσυγχρονιστής προχωρεί αταλάντευτα σε όσα νομίζει αναγκαία.
4. Σχολιάσατε ειρωνικά το περιεχόμενο της εξαγγελίας του κόμματος Αβραμόπουλου, αλλά οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι για πρώτη φορά η κεντροδεξιά έχει την πλειοψηφία στη χώρα. Πως μπορεί να αλλάξει αυτή η κατάσταση;
Πράγματι οι σχετικά πιο πρόσφατες δημοσκοπησεις δείχνουν μία τάση να συγκεντρώνει η κεντροδεξιά ποσοστά πλειοψηφίας. Ωστόσο, δεν σημαίνει αυτό ότι έτσι θα είναι και το εκλεγικό αποτέλεσμα. Πρέπει, όμως, να λάβουμε υπόψη μας αυτή την τάση. Χρόνια τώρα η κεντοαριστερά παραμένει σταθερά η πλειψηφία των πολιτών. Θα ήταν χρήσιμο να διατηρηθεί αυτό και στα επομενα χρόνια. Πως όμως μπορούμε να το πετύχουμε ; Ορισμένοι στο ΠΑ.ΣΟ.Κ. ισχυρίζονται ότι αρκεί μια διεύρυνση του χώρου με στελέχη και από τα δεξιά και από τα αριστερά. Φοβάμαι ότι όσοι σκέφτονται μ’ αυτόν τον τρόπο, δεν έχουν κατανοήσει ούτε ζητήματα της ιστορικής διαδρομής του ΠΑ.ΣΟ.Κ. ούτε πιο σύνθετα κοινωνικά και πολιτικά φαινόμενα. Κατά πάσα πιθανότητα επιδιώκουν την εισροή μηδισάντων από άλλους χώρους, με μόνο στόχο τη διαμόρφωση ενός νέου συσχετισμού δυνάμεων στο εσωτερικό του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Αυτά όμως τα παιχνιδίσματα είναι μακράν του ενδιαφέροντος της κοινωνίας. Η πλειοψηφούσα και μεγάλη κεντροαριστερά πρέπει να στηριχθεί και πάλι στην ανανεωμένη ακτινοβολία του βασικού πολιτικού της κόμματος, δηλαδή του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. οφείλει εκ νέου να αφηγηθεί με έναν σύγχρονο και ταυτόχρονα μαγευτικό τρόπο τις μεγάλες προσδοκίες των Ελλήνων και της νέας εποχής. Πρέπει να ξαναβάλει στα χείλη του καθημερινού Ελληνα το μουρμούρισμα των μεγάλων στόχων του. Αν το ΠΑ.ΣΟ.Κ. συρρικνωθεί, μικραίνει και η κεντροαριστερά. Αν το ΠΑ.ΣΟ.Κ. διευρυνθεί μεγαλώνει και η κεντροαριστερά. Δεν υποτιμώ καθόλου το ρόλο και την σημασία των μικρότερων δυνάμεων της κεντροαριστεράς, με τις οποίες το ΠΑ.ΣΟ.Κ. πρέπει να έχει σταθερό διάλογο και συνεργασία. Μου είναι, σαφές ότι πρωτίστως από το ΠΑ.ΣΟ.Κ. εξαρτάται και η πλειοψηφία της κεντροαριστεράς.
5. Η Νέα Δημοκρατία επιμένει να πολιτεύεται με σημαία «τον αγώνα κατά της διαπλοκής και της διαφθοράς». Πιστεύετε πως υπάρχουν κηβερνητικά στελέχη που εξαρτώνται από μεγάλα οικονομικά συμφέροντα;
Η Νέα Δημοκρατία χρησιμοποιεί τη σημαία κατά της διαπλοκής ευκαιριακά, αν κρίνω από τον επιλεκτικό τρόπο με τον οποίο αναφέρεται σε μερικά μόνο επιχειρηματικά συμφέροντα, ενώ το πρόβλημα είναι πολύ ευρύτερο. Το θέμα δεν είναι τι γνώμη έχω για ορισμένα κυβερνητικά στελέχη, αλλά τι πρέπει να γίνει, ώστε η πολιτική να μην εξαρτάται από κέντρα οικονομικής ισχύος. Ο αγώνας κατά της διαφθοράς δεν είναι μόνον ο αγώνας του ηθικού ενάντια στο ανήθικο, είναι κυρίως ο αγώνας να διατηρήσει η πολιτική την αυτονομία της, ώστε να δρα χάριν του δημοσίου συμφέροντος και του κοινωνικά ωφέλιμου.
6. Αν σας γινόταν πρόταση να αναλάβετε κάποιο υπουργείο, θα δεχόσασταν ; Και αν ναι, ποια υπουργεία και υπό ποίους όρους;
Σας υπενθυμίζω ότι η κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. είναι η κυβέρνηση του κόμματός μου. Συνεπώς ποτέ δεν θα αρνιόμουν αυτό στο οποίο ανήκω και αυτό που μου ανήκει. Εξάλλου, σε ότι αφορά την εκπλήρωση των πολιτικών μου υποχρεώσεων δεν θέτω όρους, τους διαμορφώνω με την πολιτική μου πράξη.
7. Στην πορεία προς το συνέδριο έχουν κατατεθεί διάφορες προτάσεις για «δυαρχία», για απ’ ευθείας εκλογή προέδρου και γραμματέα, είχαμε ακόμα και υποψηφιότητες. Η γνώμη σας;
Πιστεύω ότι αυτός που είναι πρόεδρος του ΠΑ.ΣΟ.Κ. πρέπει να είναι και πρωθυπουργός. Ποια θα είναι η απόφαση του συνεδρίου θα μας το δείξει το μέλλον.
8. Ήταν δική σας η ιδέα, της συνεννόησης των βουλευτών της Θεσσαλονίκης, για την εκλογή μιας Νομαρχιακής Επιτροπής της πόλης κοινής αποδοχής. Με δεδομένα τα προβλήματα που ακολούθησαν, και τον διαχωρισμό των μελών της νέας Ν.Ε. σε «Ακικούς», «Μαγκριωτικούς», «Εκσυγχρονιστές» και «Καστανιδικούς» πιστεύετε ότι πέτυχε το εγχείρημα;
Το εγχείρημα πέτυχε σε μεγάλο βαθμό, διότι η απόφαση μας να συζητήσουμε για την οργάνωση Θεσσαλονίκης, και συζητούσαμε μέχρι την τελευταία στιγμή, διαμόρφωσε ένα κλίμα συναίνεσης και έναν πολιτισμό ανοχής, που δεν παρατηρούνταν στις προηγούμενες εσωκομματικές αναμετρήσεις. Πιστεύω ότι αυτό απηχούσε και τις απόψεις της οργανωμένης βάσης του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και γι’ αυτό η πρωτοβουλία μου νομίζω ότι υπήρξε και χρήσιμη και αποδοτική.
9. Από πολλές πλευρές εντός και εκτός ΠΑ.ΣΟ.Κ. ακούγονται φωνές που ζητούν την συνεννόηση για ανατροπή της κατάστασης στον Δήμο Θεσσαλονίκης. Εκτιμάτε ότι πρέπει και μπορεί να υπάρξει μια πολιτική συμμαχιών που θα πετύχει την αλλαγή στο δήμο;
Εκτιμώ ότι είναι πολύ νωρίς για να μιλήσουμε για τις δημοτικές εκλογές. Ωστόσο, από τώρα μπορώ να πω, ότι δύο είναι οι βασικές προϋποθέσεις για να αλλάξει η διοίκηση του δήμου Θεσσαλονίκης. Πρώτον, να υπάρξει αξιόπιστο δημοτικό πρόγραμμα και δεύτερον να υπάρξει συνεργασία όλων των πολιτικών δυνάμεων του προοδευτικού χώρου.
10. Θα σας ενδιέφερε να ηγηθείτε μιας τέτοιας προσπάθειας;
Όχι. Έχω πει και άλλες φορές ότι συμμετέχω στην κεντρική πολιτική ζωή της χώρας. Είναι καλό οι ρόλοι να είναι σαφείς. Υπάρχουν άλλα πρόσωπα ικανά να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της πόλης μας.