1. Με νωπές ακόμη στη μνήμη τις τραγικές εικόνες από το Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο, η εκτίμηση που κυριαρχεί είναι ότι η ΕΛ.ΑΣ. χωλαίνει. Τι πρέπει να αλλάξει για να βελτιωθεί η ικανότητα της σε χειρισμούς δύσκολων υποθέσεων, που όλο και πληθαίνουν στην Ελλάδα;
Αυτό που πρέπει να αντιληφθούμε είναι ότι οι μορφές του εγκλήματος αλλάζουν και ότι η εισαγωγή και στην χώρα μας του οργανωμένου εγκλήματος επιβάλλει σειρά αλλάγων στην νοοτροπία, την εκπαίδευση και τα μέσα των διωκτικών αρχών. Οι μέθοδοι και τα μέσα που χρησιμοποιεί το οργανωμένο κυρίως έγκλημα δεν αντιμετωπίζονται με την εμπειρία που τα στελέχη της ΕΛ.ΑΣ. απέκτησαν τις περασμένες δεκαετίες, αντιμετωπίζοντας το κοινό έγκλημα. Θα χρειαστεί, συνεπώς, ο σχεδιασμός μιας πολιτικής σε βάθος χρόνου, που θα δίνει έμφαση στην εκπαίδευση των διωκτικών αρχών και στον εξοπλισμό τους με σύγχρονα τεχνολογικά και οπλικά μέσα.
2. Βλέπετε κινδύνους, σε συνδιασμό με τις τρομοκρατικές επιθέσεις, που ακόμη δεν έχουν διαλευκανθεί, για την διοργάνωση των αγώνων του 2004; Που πρέπει να προσέξει η χώρα μας, όσον αφορά την υπόθεση «ασφάλεια της Ολυμπιάδας»;
Η συζήτηση για την ασφάλεια των Ολυμπιακών Αγώνων δεν έχει αγαθά κίνητρα. Προβλήματα τρομοκρατίας δεν αντιμετωπίζει μόνο η χώρα μας, αλλά πολλές περιοχές του πλανήτη και μάλιστα χώρες που πρόσφατα ανέλαβαν την διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων. Είναι αξιοπερίεργο ότι η σχετική προπαγάνδα σε βάρος της χώρας μας υποκινείται κυρίως από παράγοντες, των οποίων οι χώρες αντιμετωπίζουν πολύ χειρότερα προβλήματα τρομοκρατίας απ’ ότι η Ελλάδα. Παρόλα αυτά ουδέποτε ετέθη για τις χώρες αυτές θέμα διακινδύνευσης στη διοργάνωση της Ολυμπιάδας. Ασφαλώς απαιτείται να προσέξουμε ιδιαιτέρως τον τομέα της ασφάλειας, στο τέλος, όμως, είμαι πεπεισμένος ότι θα πετύχουμε πλήρως.
3. Το αεροδρόμιο των Σπάτων θα ανοίξει τις πύλες του στις 28 Μαρτίου. Έγιναν λάθη στον σχεδιασμό του;
Το αεροδρόμιο των Σπάτων θα είναι από την άποψη των υποδομών, των τεχνολογικών μέσων και των διαδικασιών, ένα από τα πιο σύγχρονα αεροδρόμια στον κόσμο. Το ερώτημα που ετέθη αυτές τις μέρες ήταν, αν θα έπρεπε να επιμείνουμε στον εξαγγελθέντα χρόνο έναρξης της λειτουργίας του ή να εξασφαλίσουμε πρώτα την ομαλή λειτουργία του συστήματος ελέγχου της εναέριας κυκλοφορίας. Επισημαίνω ότι το προέχον στη συγκεκριμένη περίπτωση, είναι να παρασχεθεί επαρκής χρόνος μετάπτωσης στην λειτουργία των ηλεκτρονικών συστημάτων, δηλαδή να λειτουργήσει πειραματικά το σύστημα εναέριας κυκλοφορίας μέσα σε δεδομένες συνθήκες. Υποθέτω ότι η κυβέρνηση έλαβε σοβαρά υπόψη της την ανάγκη αυτή, πριν ανακοινώσει ως ημέρα έναρξης της λειτουργίας του αεροδρομίου την 28η Μαρτίου.
4. Πιστεύετε ότι τελικά θα περάσει η κυβέρνηση με επιτυχία τις εξετάσεις αυτές ή μήπως στην προσπάθεια της να μην καθυστερήσει τη λειτουργία του προκαλέσει, όπως κάποιοι φοβούνται κυκλοφοριακό, μπλακ-άουτ στην Αθήνα;
Αυτό που πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας είναι ότι παραδίδεται ένα έργο τεράστιας σημασίας για την χώρα μας. Δεν αποκλείω να δημιουργηθούν κυκλοφοριακά προβλήματα στην Αθήνα, αφού οι προσβάσεις στο νέο αεροδρόμιο δεν είναι εντελώς έτοιμες. Διαφωνώ, όμως, στο να υποτασσόμαστε σε μια μεμψίμοιρη λογική, που αναδεικνύει τα επιμέρους προβλήματα και χάνει το πρωτεύον, που είναι η παράδοση ενός τέτοιου μεγάλου έργου.
5. Σε δύο μήνες η σημερινή κυβέρνηση κλείνει ένα χρόνο θητείας. Είστε ευχαριστημένος από το έργο της;
Είναι πολύ νωρίς για να κριθεί οριστικά η κυβέρνηση. Ομολογώ, όμως, ότι ο πρώτος απολογισμός του κυβερνητικού έργου δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικός. Χρειάζεται πολλά πράγματα να αλλάξουν και να γίνουν. Μου φαίνεται ότι λείπει ένας κεντρικός στόχος, στον οποίον να είναι προσανατολισμένη η κυβερνητική πολιτική. Η ελληνική κοινωνία έχει ανάγκη να νοηματοδοτήσει τη ζωή της με ένα νέο εθνικό όνειρο. Αυτό οφείλει να το κάνει η κυβέρνηση και μέχρι στιγμής δεν το έκανε. Οφείλει επίσης το ΠΑΣΟΚ να σκεφθεί πάνω σε ορισμένες απλές και ξεχασμένες, φοβάμαι, έννοιες, όπως η κοινωνική δικαιοσύνη, η αξιοκρατία, οι απλές ανάγκες του καθημερινού ανθρώπου. Η πορεία της κυβέρνησης θα είναι λαμπρή, αν με σοφία στοχαστεί και πράξει με κέντρο τον άνθρωπο και τις ελπίδες του.
6. Σε κρίσιμη φάση βρίσκεται και η υπόθεση της συμφωνίας με την ΠΓΔΜ για την ονομασία. Είστε εναντίον ενός συμβιβασμού; Σε πιο όνομα θα μπορούσε τελικά να πεί το ναι η χώρα μας;
Θα επαναλάβω με μία φράση αυτό που συνεχώς υπερασπίζομαι περισσότερο από 10 χρόνια: κι αν ολόκληρος ο κόσμος αναγνωρίσει το κράτος των Σκοπίων με όνομα που να περιλαμβάνει την λέξη «Μακεδονία», εκείνο που έχει απόλυτη αξία για το μέλλον είναι η Ελλάδα να μην προσυπογράψει τέτοια λύση. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να προάγουμε το σύνολο των σχέσεων μας με το γειτονικό κράτος. Σημαίνει, απλώς, ότι η υπογραφή μας σήμερα, μπορεί στο μέλλον και στο διηνεκές να χρησιμοποιηθεί από άλλες δυνάμεις, αν αλλάξει ο συσχετισμός τους και τα δεδομένα της περιοχής. Και τότε θα είναι αργά για να επικαλεστούμε τα εθνικά μας δίκαια.
7. Μήπως με δεδομένη την κακή συγκυρία για την ΠΓΔΜ (αυξημένη κινητικότητα στο χώρο των Αλβανοφώνων) θα πρέπει η χώρα μας να ζητήσει ανταλλάγματα για την συμφωνία;
Ο Αλβανικός εθνικισμός δημιουργεί προβλήματα και στα Σκόπια, όπως άλλωστε και στο σύνολο της περιοχής. Αυτό ασφαλώς θα πρέπει να το προσέξει η χώρα μας, μετατρέποντας το όμως σε διαπραγματευτικό πλεονέκτημα. Διότι αλλιώς δεν κατανοώ τη θεωρία των ανταλλαγμάτων κ.Οικονόμου. Παρατηρώ μια περίεργη αντιστροφή στη λογική των προτεινομένων από ορισμένους διπλωματικών κινήσεων. Λένε: αφού τα Σκόπια κινδυνεύουν από τον Αλβανικό εθνικισμό, ας κάνουμε έναν γρήγορο συμβιβασμό για το όνομα και ας ζητήσουμε άλλα ανταλλάγματα αφού ήδη οι οικονομικές π.χ. σχέσεις είναι ομαλές και βαίνουν αυξανόμενες; Η ορθή διαπραγματευτική τακτική είναι: αφού τα Σκόπια φοβούνται την αποσταθεροποίησή τους από τους Αλβανοφώνους, ας τους καταστήσουμε σαφές ότι απαιτείται η ικανοποίηση της ελληνικής θέσης για το όνομα και ως αντάλλαγμα η Ελλάδα θα προσφέρει πλήρη και γενικευμένη υποστήριξη στο γειτονικό κράτος για την ομαλή συνέχεια της ζωής του. Δε σας φαίνεται περίεργο πόσο εύκολα ορισμένοι αντιστρέφουν τις αυτονόητες αλήθειες ;
8. Στο ΠΑ.ΣΟ.Κ. έχει ανοίξει μια ολόκληρη συζήτηση για αλλαγές σε σύμβολα, αλλά και στο όνομα. Εσείς ο ίδιος είχατε δηλώσει πριν από δύο μήνες ότι οι νέες συνθήκες επιβάλλουν νέο είδος κόμματος. Λέτε ναι στην κατάργηση του ήλιου και σε αλλαγή του τίτλου του κόμματος;
Συμφωνώ απολύτως με την διαπίστωση ότι το ΠΑΣΟΚ πρέπει αδιάκοπα να κατανοεί και να προσαρμόζεται στις διαφορετικές συνθήκες κάθε εποχής. Γι’αυτό και παλαιότερα επεσήμανα την ανάγκη να διαμορφώσουμε ένα νέο τύπο κόμματος με εντελώς διαφορετικές λειτουργίες από αυτές που γνωρίζαμε μέχρι σήμερα. Εκείνο που δεν κατανοώ είναι η σχετική φιλολογία περί αλλαγής των συμβόλων και του ονόματος του ΠΑΣΟΚ. Τα κόμματα αλλάζουν σύμβολα και όνομα, όταν αλλάζουν και το κοσμοθεωρητικό σύστημα στο οποίο πιστεύουν. Αυτό τουλάχιστον δείχνει η ιστορική εμπειρία. Ισχυρίζεται κανείς στο ΠΑΣΟΚ ότι έπαψε να είναι το Κίνημά μας δύναμη της κεντροαριστεράς και του δημοκρατικού σοσιαλισμού ; Αν κανείς δεν το ισχυρίζεται, τότε πραγματικά δεν κατανοώ τη συζήτηση που προκαλούν ορισμένοι έσχατοι διαφωτιστές.
9. Ο πρωθυπουργός σε δηλώσεις του την Τετάρτη έκανε λόγο για την ανάγκη συνεχούς ανανέωσης του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Αρκεί αυτό;
Η ανανέωση σε ιδέες και πρόσωπα είναι κάτι πολύ χρήσιμο για ένα κόμμα και ιδιαίτερα για ένα κυβερνητικό κόμμα. Μόνον που κάτι που εξαγγέλεται πρέπει να εφαρμόζεται, αλλιώς τις επόμενες εξαγγελίες δεν πρόκειται να τις πιστέψει κανείς. Αν ο πρωθυπουργός αισθάνεται την ανάγκη να ξεφύγει από την αδράνεια που επιβάλλουν παραλυτικές ισορροπίες μέσα στο ΠΑΣΟΚ, αυτό είναι μια πολύ καλή ένδειξη. Οι ενδείξεις, όμως, πρέπει να συνοδευτούν από μία αποφασιστική πολιτική πράξη, που θα αποκαθιστά τις σχέσεις εμπιστοσύνης του ΠΑΣΟΚ με την κοινωνία. Και οι αποφασιστικές πολιτικές πράξεις στηρίζονται σε μερικές πολύ απλές αρχές, όπως είναι η γεναιότητα, η μεγαθυμία και η αξιοκρατία.
10. Τι πρέπει ν’ αλλάξει στο κόμμα του ΠΑ.ΣΟ.Κ. για να μπορέσει να ακολουθήσει τους ρυθμούς της νέας εποχής;
Το πρώτο που πρέπει να κάνουμε είναι να αναζητήσουμε αυτούς που πραγματικά επιθυμούν να αλλάξει το ΠΑΣΟΚ προς το καλύτερο. Οι αλλαγές προϋποθέτουν κυρίως πολιτική βούληση. Να ανακαλύψουμε, λοιπόν, αυτούς που όντως σέβονται την ιστορία του ΠΑΣΟΚ και όντως ενδιαφέρονται για το μέλλον του. Ας αρχίσουμε από την σοβαρότητα των προθέσεων και όχι από τους ντιλεντάντηδες των επικοινωνιακών μεθοδεύσεων. Το δεύτερο που πρέπει να κάνουμε είναι να ξαναγεμίσουμε τη δεξαμενή των προσδοκιών του Έλληνα με γοητευτικές και συνάμα ωφέλιμες επιδιώξεις, συμφερτικές για το έθνος και όχι για μικρές ομαδούλες οικονομικών ή κοινωνικών συμφερόντων. Η τρίτη υποχρέωση μας είναι να ξαναφτιάξουμε, στον οργανωτικό τομέα, ένα κόμμα από την αρχή, του οποίου η λειτουργία θα στηρίζεται στην απλή ιδέα ότι κυρίως διανοείται και λιγότερο οργανώνει μηχανισμούς. Ας διακηρύξουμε ότι βρισκόμαστε σε μια εποχή αυτοοργάνωσης του ΠΑΣΟΚ, ανάλογη με εκείνη του 1974.