Κύριε Πρόεδρε, είναι γνωστό ότι η ανεργία αποτελεί ίσως το σημαντικότερο κοινωνικό πρόβλημα της χώρας. Αυτό επίμονα καταγράφεται ως πρώτης προτεραιότητας προς αντιμετώπιση πρόβλημα στη συνείδηση των πολιτών, μέσω των διαδοχικών σφυγμομετρήσεων της κοινής γνώμης.
Φοβούμαι όμως ότι παρά την δήλωση καλών προθέσεων, οθενδήποτε προερχόμενες αυτές οι δηλώσεις, δεν φτάνουμε στο ποθητό αποτέλεσμα εδώ και πολλά χρόνια.
Επιτρέψτε μου γι’αυτό τον λόγο να κάνω μερικές παρατηρήσεις. Το νομοσχέδιο, το οποίο εισηγείται ο Υπουργός Εργασίας, περιλαμβάνει ασφαλώς θετικά μέτρα, όπως είναι η μείωση της υπερεργασίας, η αύξηση της αποζημίωσης της υπερωριακής απασχόλησης, η αύξηση επίσης της αμοιβής της μερικής απασχόλησης ή η συνεισφορά του κράτους στις εργοδοτικές εισφορές.
Προτείνονται, όμως, και ορισμένα μέτρα, όπως αυτά τα οποία αφορούν στη διευθέτηση του χρόνου εργασίας, για τα οποία θα χρειαστεί περαιτέρω συζήτηση και βελτίωση.
Παρ’όλα αυτά όμως, κύριε Υπουργέ, δεν αισθάνομαι ότι το τελικό προϊόν από την εφαρμογή αυτού του νομοσχεδίου, αύριο νόμου, θα είναι τελικά θετικό, με την έννοια ότι θα καταπολεμηθεί, όπως ακριβώς όλοι μας επιδιώκουμε, η ανεργία. Και τούτο δίοτι τα μέτρα τα οποία εισηγείσθε -ως ένα ορισμένο σημείο αυτό είναι αναγκαστικό- είναι αποσπασματικά. Χρειάζεται μία συνολική δέσμη μέτρων, που αφορά και άλλους Υπουργούς, αφορά και σε άλλους τομείς. Αυτά τα μέτρα δεν τα έχουμε δεί μέχρι στιγμής εισαγόμενα, ώστε συσχετιζόμενα με τις δικές σας προτάσεις να καταλήξουμε στο ασφαλές συμπέρασμα ότι καταπολεμάται η ανεργία. Παραδείγματος χάριν δεν έχουμε δει ακόμα ευρύτερες πολιτικές αντιμετώπισης των πολύ προβληματικών τομέων της οικονομίας μας, όπως είναι η γεωργία, όπου χρειάζονται πολιτικές αναδιάρθρωσης ή η Δημόσια Διοίκηση, όπου επίσης χρειάζονται πολιτικές αναδιάρθρωσης. Δεν έχω δει ακόμα πως θα υπάρξει ένας καλύτερος συντονισμός των φορέων στην αξιοποίηση πόρων , κυρίως κοινοτικών, αλλά και εθνικών, για την καταπολέμηση του φαινομένου.
Γνωρίζουμε ότι το Β’ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης ήσκησε θετική επίδραση. Από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο διοχετεύονται πόροι, υπάρχουν επίσης Εθνικοί πόροι, αλλά η έλλειψη συντονισμού και η κατασπατάληση τους, με τρόπο ο οποίος δεν είναι ορθολογικός, δεν οδηγεί στο επιθυμητό αποτέλεσμα.
Δεν έχω δει ακόμα την πολιτική που αναμορφώνει την αρχική και συνεχιζόμενη κατάρτιση. Είναι κρίσιμο θέμα αυτό για την καταπολέμηση της ανεργίας.
Είναι γνωστό ότι υπάρχουν τρεις μεγάλες ευπαθείς κοινωνικές κατηγορίες, που σχετίζονται με την ανεργία. Η ανεργία αφορά κυρίως στην ανειδίκευτη εργασία
-εκεί κυρίως μας ενδιαφέρει να ασχοληθούμε με τα θέματα της αρχικής και συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης και όχι μόνο- με τις γυναίκες και με τους νέους. Οι ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης που εφαρμόσατε για δυο από αυτές τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες , τους νέους και τις γυναίκες , δεν έχουν αποδώσει μέχρι στιγμής. Αν συνεπώς δεν δω την συστοιχία των ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης, με τις πολιτικές αναδιάρθρωσης και με τις πολιτικές για την συνεχιζόμενη και την αρχική επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, δεν μπορώ να καταλήξω στο συμπέρασμα ότι θα έχει ευτυχές τέλος η προσπάθεια σας.
Και αυτό ξέρετε γιατί το λέω, κύριε Υπουργέ ; Απεχθάνομαι την βεβαιότητα του μέλλοντος, αυτών δηλαδή που με περίσσια βεβαιότητα ισχυρίζονται ότι το μέλλον θα είναι καλό και πολύ περισσότερο, όταν στο παρελθόν διαψεύστηκαν, και παρ’όλα αυτά επιμένουν ότι είναι απολύτως βέβαιοι για το μέλλον. Αν θα ανατρέξετε στα πρακτικά του ν.2639/98 θα διαπιστώσετε ότι, από όσους έχοντες την πρωτοβουλία έπρεπε να μιλήσουν τότε και μιλούν και τώρα, ελέχθησαν ακριβώς τα ίδια πράγματα. Ειπώθηκαν οι ίδιες ακριβώς προβλέψεις στο ελληνικό Κοινοβούλιο. Αλλά φαίνεται, ότι ο χρόνος δεν κατέστη μάρτυρας ικανός για να μας μεταπείσει ότι οι απόλυτες βεβαιότητες δεν είναι χρήσιμες.
Επίσης θα μου επιτρέψετε να σας πω ότι ένοιωσα έκπληξη καθώς άκουγα, παραδείγματος χάρη, τον φίλο μου Υφυπουργό Εργασίας να λέγει ότι, αν και από τη μια οι εργοδότες μας πρότειναν το διευθυντικό δικαίωμα και από την άλλη οι εργαζόμενοι δεν ήθελαν την διευθέτηση του χρόνου εργασίας, ωστόσο «εμείς δεν δώσαμε το διευθυντικό δικαίωμα».Ο ποία θριαμβευτική αναφώνησις πίστως υπέρ των δημοκρατικών δικαιωμάτων και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ! Αλίμονο αν δίνατε και το διευθυντικό δικαίωμα, όπως αρχικά αναγγέλθηκε, κύριε Υπουργέ; Αλίμονο; αν δίνατε δηλαδή την παντελή ευχέρεια σε οποιονδήποτε διευθύνοντα σύμβουλο ή διευθυντή να σηκώνεται το πρωί και να ανακοινώνει πόση, στο πλαίσιο της διευθέτησης του χρόνου εργασίας, επιπλέον εργασία θα έχει για έναν ή δύο μήνες ο εργαζόμενος, μη υπολογίζοντας ούτε τα στοιχειώδη οικογενειακά, ατομικά και ανθρώπινα δικαιώματα του. Ε, μην πανηγυρίζουμε κιόλας γιατί κάναμε την μεγάλη παραχώρηση, να μην δώσουμε στην εργοδοσία το διευθυντικό δικαίωμα! Γιατί θα αναζητούμε σε λίγο και τίτλους που έχουν σχέση με το Κίνημα το οποίο εκπροσωπούμε!
Ας συζητήσουμε λίγο περισσότερο μερικές πλευρές του νομοσχεδίου, για το οποίο σας είπα ότι περιέχει και θετικές προτάσεις.
Θα σχολιάσω και κάτι ακόμα. Είδα συναδέλφους απ’όλα τα κόμματα της Αντιπολίτευσης, να υποδεικνύουν στους Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ τη στάση που πρέπει να κρατήσουν. Μάλιστα, δε, υπεδείκνυαν ότι θα έπρεπε να είναι αρνητική η στάση τους, γιατί αυτό επιβάλλει το πολιτικό ή δημοκρατικό τους καθήκον.Οποία γενναιοφροσύνη, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι! Διότι αυτό το οποίο υποδεικνύεται στους συναδέλφους σας των άλλων κομμάτων δεν διεκδικείτε ουδ’ επ’ελάχιστον να το υιοθετήσετε για τον εαυτό σας. Γιατί ουδέποτε είδα στελέχη του ΚΚΕ ή στελέχη της Νέας Δημοκρατίας να διαφωνούν, έστω και ως υποψία με τις γραμμές των κομμάτων τους. Αφήστε λοιπόν, αυτή τη γεναιοφροσύνη. Δείξτε πρώτα εσείς ότι είστε σε θέση να ασκήσετε το δύσκολο δικαίωμα της κριτικής και προς τις πολιτικές γραμμές των κομμάτων σας, πριν μπείτε στον κόπο να υποδείξετε σε άλλους που έχουν σεβαστεί αυτό το δικαίωμα. Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.