ΕΡ: κε Καστανίδη, τον τελευταίο καιρό στο πολιτικό σκηνικό «πρωταγωνιστούν» η «σκανδαλολογία» και τα ….. κότερα. Γιατί;
ΑΠ: Λυπάμαι βαθύτατα γι’ αυτό το φαινόμενο, που είναι δυστυχώς ένδειξη πτώσης και παρακμής της δημόσιας ζωής στον τόπο μας. Μία είναι η αιτία που εξηγεί τη δυσάρεστη αυτή κατάσταση: το ότι ο πολιτικός κόσμος και ειδικότερα η κυβέρνηση, αρνήθηκαν να πάρουν ουσιαστικά μέτρα για τη διασφάλιση της διαφάνειας στην πολιτική ζωή. ΄Ελειψε η ισχυρή πολιτική βούληση να τεθούν αυστηροί κανόνες στις σχέσεις οικονομικής και πολιτικής εξουσίας.
ΕΡ: Υπάρχει και ποιος τρόπος να ξεπεραστούν όλα αυτά και να συζητήσουμε για τα σοβαρότερα;
ΑΠ: Είναι εθνική ανάγκη να ασχοληθούμε με τα πραγματικά προβλήματα της χώρας. Ο τόπος μας και ο λαός μας έχουν αρετές και κρυμμένες δυνατότητες, που αν σωστά αξιοποιηθούν, μπορεί να γίνουν άλματα προόδου. Αλλά για να συμβεί αυτό, πρέπει να απελευθερώσουμε την πολιτική από την πίεση και τον σφιχτό εναγκαλισμό της με τον κόσμο των ποικιλώνυμων συμφερόντων. Πρέπει να δώσουμε στην πολιτική ζωτικό χώρο ελευθερίας και ανεξαρτησίας για να σκεφτεί, να αποφασίσει και να δράσει με γνώμονα μόνο το εθνικό συμφέρον.
ΕΡ: ΄Ομως, μέσα στις όποιες διαπιστώσεις μπορεί να κάνει κανείς, περιλαμβάνεται και αυτή της «κυβερνητικής κούρασης». Είναι «κουρασμένη» η κυβέρνηση;
ΑΠ: Ελπίζω, ότι δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο, γιατί μια κυβέρνηση που έχει πρόσφατη τη λαϊκή εντολή, οφείλει να είναι σφριγηλή και ενθουσιώδης. Αυτό που μπορώ να εντοπίσω είναι, ότι διαφαίνεται αρκετές φορές μια αμηχανία στη συμπεριφορά της κυβέρνησης. Από τη στιγμή που επιτεύχθηκε ο στόχος να ενταχθούμε στην Οικονομική και Νομισματική ΄Ενωση, φαίνεται να μην έχει προσδιοριστεί ακόμη ένας νέος, μεγάλος στόχος, ένας θεμελιώδης πολιτικός και εθνικός προσανατολισμός. Η αμηχανία πρέπει γρήγορα να υποκατασταθεί από μιαν ενεργητική και σαφή κυβερνητική δράση, με στόχο τη δικαιότερη κατανομή του παραγόμενου πλούτου και τη διαμόρφωση μιας νέας κοινωνικής ισορροπίας σε συνθήκες μεγαλύτερης δικαιοσύνης.
ΕΡ: Και με ποια ακριβώς βήματα ξεπερνιέται η εντύπωση ότι λειτουργεί με χαμηλότερους ρυθμούς απ’ ότι θα έπρεπε;
ΑΠ: Η εντύπωση αυτή θα μπορούσε να ξεπεραστεί, αν οι υπουργοί ασχολούνταν περισσότερο με τη διοίκηση του υπουργείου τους και λιγότερο με τα σενάρια διαδοχής του πρωθυπουργού.
ΕΡ: Εκτός από την κυβέρνηση και το ΠΑΣΟΚ παρουσιάζει σημεία … αφασίας. Υπάρχει αύριο και ποιο;
ΑΠ: Η οργάνωση του ΠΑΣΟΚ είναι δυστυχώς, εδώ και πολύ καιρό ένας παράλυτος οργανισμός. Η πληγή δεν θεραπεύεται με τις κατά καιρούς μεγαλόστομες διακηρύξεις περί «αναγέννησης», «ανασυγκρότησης» κλπ. του κόμματος, που δεν είναι τίποτε άλλο, παρά μια ανούσια και προσχηματική εργασιοθεραπεία επιβαλλόμενη από μιαν ηγεσία, που ελάχιστα επιθυμεί τη σοβαρή αναδιάταξη του οργανωμένου ΠΑΣΟΚ. Το αύριο της οργάνωσης του ΠΑΣΟΚ, εξαρτάται από την επιθυμία μας να πάρουμε γενναίες αποφάσεις. Κατά τη γνώμη μου, απαιτείται η πλήρης κατάργηση της κάθετης ιεραρχικής δομής του κόμματος και των οργάνων της (Εκτελεστικό Γραφείο – Κεντρική Επιτροπή – Νομαρχιακές Επιτροπές) και η διαμόρφωση εκ νέου των οργανώσεων βάσης από επιτροπές πρωτοβουλίας πολιτών σε κάθε νομό. ΄Εχω υπόψη ένα πλήρες πολιτικό και οργανωτικό μοντέλο, που ελάχιστα πράγματα αφήνει στη θέση τους όπως είναι.
ΕΡ: Εντάσσονται βέβαια σε όλα αυτά και οι άλλες πολιτικές δυνάμεις. ΄Εχασε τη … γυαλάδα του ένας ολόκληρος πολιτικός κόσμος;
ΑΠ: Κοινή η μοίρα αλλά και η κρίση στην οποία υπόκειται ο πολιτικός κόσμος στο σύνολό του. Οφείλω, ωστόσο, να υπενθυμίσω μιαν αυτονόητη αλήθεια. Τις πολιτικές υποθέσεις μπορούν να τις χειριστούν μόνον οι πολιτικές δυνάμεις. Κανείς άλλος. Αρκεί να έχει τη γενναιότητα η κοινωνία και την ευφυϊα η πολιτική ζωή να λιγοστεύει τους υπαλλήλους – πολιτικούς, τους πολιτικούς των κοσμικών στηλών, τους ευλύγιστους και να αυξάνει τους εμπνευσμένους πολιτικούς, αυτούς που εξακολουθούν να μην παραδίδουν τις γραμμές αμύνης τους στην παραζάλη των προνομίων της εξουσίας.
ΕΡ: Κάποτε η βάση του πολιτικού συστήματός μας ήταν «η πολιτική σχεδιάζει και η οικονομία ακολουθεί τους σχεδιασμούς». Σήμερα;
ΑΠ: Αυτή είναι η ορθή πλεύση. Η πολιτική σχεδιάζει και η οικονομία ακολουθεί. ΄Οποιος νομίζει ότι σήμερα αντιστρόφως η οικονομία σχεδιάζει και η πολιτική ακολουθεί, κάνει μεγάλο λάθος! Αυτό θα προϋπέθετε τάξη επιχειρηματιών και οικονομικών παραγόντων με συνείδηση της εθνικής αποστολής τους και με διαμορφωμένη εθνική στρατηγική. Αυτό που συμβαίνει είναι η άναρχη κυριαρχία της αγοράς και η συντριβή του κοινωνικού, η αποθέωση του εύκολου κέρδους και ο εκμηδενισμός των ανθρώπινων αναγκών, η υπεροχή του μυωπικά εφήμερου και η απουσία μακροπρόθεσμου σχεδιασμού. Αυτό που χρειαζόμαστε, είναι να αποκαταστήσουμε την υπεροχή της πολιτικής.
ΕΡ: Γενικότερα με δεδομένες τις παραπάνω διαπιστώσεις, χρειάζεται ρήξη με το σήμερα και σε ποια επίπεδα;
ΑΠ: Απαιτούνται δραστικές πολιτικές παρεμβάσεις σε τρεις μεγάλους τομείς: πάταξη της διαφθοράς και της γραφειοκρατίας στη λειτουργία του κράτους, ριζική αναμόρφωση της παιδείας, ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης. Αν δεν το πράξουμε, έρχεται το τέλος της υφιστάμενης πολιτικής και του κομματικού μας συστήματος.
ΕΡ: Μήπως το πείραμα που ονομάστηκε εκσυγχρονισμός δεν ήταν αυτό που φαντάστηκαν οι εμπνευστές του;
ΑΠ: Το πρόβλημα δεν είναι οι ιδέες, αλλά τα πρόσωπα που καλούνται να τις εφαρμόσουν. Ιστορικά ήταν πάντοτε έτσι. Δεν φταίει ο εκσυγχρονισμός, αλλά πολλοί από αυτούς που δήλωναν εκσυγχρονιστές και δεν πίστευαν σε τίποτα.
ΕΡ: Μήπως χρειάζονται νέες πολιτικές δυνάμεις, νέοι σχηματισμοί;
ΑΠ: Η χώρα δεν έχει ανάγκη από πληθωρισμό κομμάτων. ΄Εχει ανάγκη από σοβαρή πολιτική, έξαρση ευθύνης και λίγους χυμούς από την ευαισθησία της καρδιάς. Οι πολλοί «πρωταγωνιστές», ας χωρέσουν επιτέλους τις φιλοδοξίες τους στη γενική φιλοδοξία της χώρας και ας πάψουν να ράβουν κομματικά κοστούμια στα μέτρα της προσωπικής ματαιοδοξίας. Ο κόσμος είναι οι άνθρωποι και σ’ αυτούς απευθύνεται η πολιτική. Ας μην γεμίσουμε το δρόμο με τις νεκρές ελπίδες τους. Και μόνον αυτό να κατανοήσει η πολιτική, θα έχουμε αναγεννήσει τη συλλογική μας συνείδηση και θα έχουμε δημιουργήσει το νέο.
ΕΡ: Στο αρνητικό κλίμα των τελευταίων ημερών, ήρθε να προστεθεί και το ναυάγιο στην Πάρο που δημιούργησε τεράστια ερωτηματικά. Είμαστε πολύ πίσω και στα θέματα ακτοπλοϊας. Και πολύ πιο πίσω σε θέματα συντονισμού. Είναι δυνατόν το 2000 να συμβαίνουν αυτά;
ΑΠ: Είναι πολύ μεγάλη η οδύνη, ώστε να μην έχει κανείς την ευχέρεια να πολιτικολογεί γι’ αυτό το θέμα. Ας φροντίσουμε μόνο να διώξουμε τις σκιές που σκεπάζουν τη θάλασσα και να μην επιτρέψουμε να συμβεί ξανά παρόμοιο γεγονός.
ΕΡ: Και επιτέλους δεν υπάρχουν ποτέ πολιτικές ευθύνες; Δεν πρέπει κάποιος να πει τις αναλαμβάνω και πάω σπίτι μου;
ΑΠ: Δεν δικαιούμαι να υποδείξω σε κανέναν τίποτα. Τα θέματα συνείδησης είναι πολύ προσωπική υπόθεση. Τη συνείδηση την έχεις ή δεν την έχεις. Το φιλότιμο, ο πόνος, η αγωνία, η ανθρωπιά είναι ο διάλογός σου με τη μοναξιά και το Θεό μόνον. Δεν τα επιβάλλουν κοινωνικοί κανόνες.
ΕΡ: ΄Αλλος ένας γύρος συνομιλιών για το Κυπριακό τελειώνει χωρίς ουσιαστικά αποτελέσματα. ΄Ομως για μια ακόμη φορά φαίνεται ότι τα πράγματα δυσκολεύουν όλο και περισσότερο. Είναι έτσι; Και μέχρι που μπορεί να υποχωρήσει η ελληνοκυπριακή πλευρά; Και πόσο επηρεάζουν όλα αυτά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις;
ΑΠ: Το Κυπριακό βρίσκεται σε δύσκολη φάση. Οι διεθνείς συσχετισμοί δεν φαίνεται να ευνοούν την επίλυσή του σε μια δίκαιη βάση. Οι μεγάλοι ευνοούν την Τουρκία απροσχημάτιστα και ωθούν προς τη συνομοσπονδία. Η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν έχει άλλο σημείο να υποχωρήσει, ούτε θα πρέπει ο ελληνισμός να δεχθεί οποιαδήποτε περαιτέρω πίεση, που συνήθως ασκείται σε βάρος του αδύνατου μέρους. Το κρίσιμο τούτη την ώρα είναι να μη διασπαστεί το εσωτερικό μέτωπο. Οι Κύπριοι αισθάνονται εγκαταλελειμμένοι, γι’ αυτό και η ελληνική κυβέρνηση πρέπει με τον πιο αποφασιστικό τρόπο να διαμηνύσει ότι τίποτα δεν έχει αλλάξει στο ενιαίο εθνικό μέτωπο. Μια κακή λύση στο Κυπριακό θα είναι πρόκριμα για νέες εθνικές περιπέτειες.